Dòng tiền là câu chuyện chủ đạo của thị trường chứng khoán trong 3 năm gần đây. Năm 2020-2021, lượng tiền lớn từ nhà đầu tư cá nhân đã tạo nên con sóng lớn trên sàn chứng khoán. Nhưng dòng tiền này đã rút ra sau biến cố của năm 2022. Dòng tiền rút khỏi thị trường trong nửa cuối năm 2022 khiến thị trường chứng khoán gặp khó khăn.
Ông Nguyễn Duy Thành – Trưởng phòng Phân tích Danh mục Công ty Chứng khoán Pinetree đã chỉ ra nguyên nhân khiến dòng tiền rút khỏi chứng khoán.
Tiền đã đi đâu?
Theo ông Thành, năm 2021, lượng tài khoản mở mới rất lớn, nhiều tháng liền phá kỷ lục với mức mở mới trên 200.000 tài khoản. Đến tháng 10, 11 năm 2022, số lượng tài khoản mở mới là dưới 100 nghìn. Mặc dù thị trường được đánh giá hấp dẫn trong dài hạn, dữ liệu cho thấy nhà đầu tư có vẻ bớt hào hứng với thị trường.
Nhìn từ góc độ vĩ mô, thị trường chứng khoán đã trải qua nhiều biến động trong 6 tháng cuối năm 2022, chênh lệch huy động và tín dụng xuất hiện tiếp đó tỷ giá tăng, lãi suất cũng tăng nhiều doanh nghiệp trước đây sử dụng kênh trái phiếu như một nguồn huy động vốn hoạt động quan trọng thì nay dừng lại, số khác thì chủ động mua lại trái phiếu trước hạn.
Tất cả các yếu tố trên, một mặt khiến thị trường cổ phiếu bớt hấp dẫn so với kênh khác như gửi tiết kiệm ngân hàng; mặt khác tạo áp lực khiến cho dòng tiền rút khỏi thị trường và kết quả là thanh khoản suy giảm từ những phiên 30 nghìn tỷ đồng của năm 2021 xuống quanh mốc 10 nghìn tỷ đồng/phiên.
3 dòng tiền chính trong năm 2023
Ông Nguyễn Duy Thành dự báo về tác động của 3 dòng tiền trên thị trường chứng khoán trong năm 2023.
Đầu tiên là dòng tiền cá nhân. Đặc điểm của dòng tiền cá nhân, cụ thể là cá nhân trong nước, có tính linh hoạt cao. Trong giai đoạn 2020-2021, dòng tiền này tích cực chảy từ các kênh sản xuất, kinh doanh vào thị trường tài chính. Đến năm 2022, khi thị trường không mấy thuận lợi, nhóm này cũng rút rất nhanh, đặc biệt là trong giai đoạn đầu tháng 11.
Vì thế, khi môi trường vĩ mô ít biến động hơn, tỷ giá ổn định, lãi suất ngừng tăng, xuất hiện những doanh nghiệp tồn tại qua khó khăn, tận dụng cơ hội chiếm lĩnh thị phần và trở nên hấp dẫn, dòng tiền này sẽ một lần nữa được kích hoạt.
Ông Thành nhấn mạnh, có nhiều yếu tố tác động lên vĩ mô cũng như môi trường kinh doanh, do đó, nhà đầu tư nên chủ động theo đánh giá của mình vì giai đoạn đồng thuận mua, đồng thuận bán đã qua rồi, thị trường năm 2023 sẽ phân hóa.

Đối với dòng tiền ngoại, suốt năm 2021, khối ngoại bán rất nhiều nhưng thị trường liên tục lập đỉnh mới do đó ông Thành cho rằng không nên lấy giao dịch khối ngoại làm yếu tố dẫn dắt thị trường.
Việt Nam hiện tại vẫn là một điểm đầu tư tốt trong mắt các nhà đầu tư ngoại. Vừa qua, nhiều doanh nghiệp vẫn huy động thành công vốn ngoại. Khối ngoại mua ròng gần đây, vốn FDI năm nay cũng đang cao hơn năm trước. Vì thế, có thể kỳ vọng dòng tiền ngoại năm 2023 vẫn sẽ tiếp tục mua ròng.
Một dòng tiền khác được kỳ vọng nhiều trong những năm gần đây là vốn đầu tư công. Vị chuyên gia của Pinetree đánh giá, đầu tư công luôn có tác động tích cực lên kinh tế nói chung, nhóm doanh nghiệp BĐS xây dựng, vật liệu cơ bản nói riêng. Nhưng tỷ lệ giải ngân đầu tư công tính từ năm 2017-2022 luôn chưa đạt kế hoạch, dao động từ 67% đến 82%. Bên cạnh đó, thông tin này cũng không hẳn mới mà trước đó đã nhiều lần phản ánh vào kỳ vọng thị trường.
Đầu tư công là tốt cho nền kinh tế, nhưng với thị trường thì yếu tố này sẽ được phản ánh trong dài hạn.