So với vùng đỉnh, hầu hết các cổ phiếu thép hiện đã bị “thổi bay” toàn bộ thành quả tăng giá trong cả năm 2021 khi giảm khoảng 70-80%, thị giá rơi xuống vùng đáy 2 năm. Điều này được cho là có nguyên nhân không nhỏ từ tình hình kinh doanh ảm đạm của nhóm ngành thép, trong bối cảnh giá thép quay đầu giảm mạnh kể từ mức đỉnh hồi quý 3/2021, nhưng áp lực nguyên liệu đầu vào vẫn neo ở vùng giá cao.
Khó khăn bủa vây ngành thép
Theo phân tích của các công ty chứng khoán, ngành thép còn nhiều khó khăn do nhu cầu trong nước như Tôn Hoa Sen (mã: HSG), Tổng công ty Thép Việt Nam (mã: TVN), Thép Nam Kim (mã: NKG)… đều ghi nhận thua lỗ cao kỷ lục do nhu cầu yếu, giá bán giảm, nguyên liệu đắt đỏ và chi phí tài chính cao.
Báo cáo về triển vọng ngành thép do SSI Research công bố mới đây cho thấy, nhu cầu có thể tiếp tục suy yếu ở cả kênh xuất khẩu và nội địa. Theo Hiệp hội Thép thế giới, nhu cầu toàn cầu dự kiến sẽ giảm 2.3% vào năm 2022 trước khi phục hồi nhẹ 15 vào năm 2023.
Nhu cầu tại thị trường EU, thị trường xuất khẩu lớn thứ hai của Việt Nam, dự kiến sẽ giảm thêm 1.3% vào năm 2023. Trong khi đó, tăng trưởng nhu cầu của thị trường Mỹ dự kiến sẽ giảm xuống 1.6% từ mức 2.1% vào năm 2022.
Trong nước, nhu cầu thép dẹt ít phụ thuộc vào thị trường bất động sản hơn so với thép xây dựng, do tỷ trọng từ kênh dân dụng nhiều hơn. Nhưng nhu cầu tại thị trường dân dụng trong ngắn hạn vẫn có thể bị ảnh hưởng tiêu cực vì lãi suất cao và suy thoái kinh tế nói chung.
Giá thép có thể ổn định nhờ diễn biến giá thép tại thị trường Trung Quốc. Giá thép trung bình tại Trung Quốc cũng đã phục hồi khoảng 10% so với mức đáy vào cuối tháng 10. Điều này đến từ sự hỗ trợ của chính phủ Trung Quốc đối với thị trường bất động sản và lượng thép tồn kho của Trung Quốc giảm 50% so với mức đỉnh hồi tháng 3.
Nhưng giá thép khó có thể tiếp tục phục hồi đáng kể hơn do nhu cầu toàn cầu còn yếu. Ngoài ra, nhu cầu yếu hơn và mức dư cung cao của thị trường trong nước có thể gây á lực lên giá bán của các nhà sản xuất Việt Nam.
Chờ chu kỳ phục hồi
Có cái nhìn tốt hơn về triển vọng ngành thép trong tương lai, các chuyên gia của công ty Chứng khoán Rồng Việt cho rằng, lạm phát thấp hơn từ giữa năm 2023 sẽ khuyến khích nhu cầu tôn mạ toàn cầu, hỗ trợ sản lượng xuất khẩu tăng lên. Nhu cầu tại thị trường trong nước sẽ được hỗ trợ bởi giải ngân đầu tư công mạnh mẽ hơn vào năm 2023 nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Giá cổ phiếu ngành thép điều chỉnh giảm trước khi giá thép suy giảm, điều đó cho thấy rằng, thị trường luôn phản ứng trước triển vọng ngành. Khi nhiều thông tin tiêu cực đã được chiết khấu phần lớn vào giá cổ phiếu thì có nhiều lý do để kỳ vọng đây là thời điểm tốt để tích lũy cổ phiếu thép. Chuyên gia của công ty chứng khoán Rồng Việt nhóm ngành thép đều hướng đến triển vọng trong dài hạn đến từ việc mở rộng nhà máy sản xuất của các doanh nghiệp.
Trong ngắn hạn, cổ phiếu thép vẫn chịu một số rủi ro về giá nguyên liệu đầu vào ở ngưỡng cao. Do đó, các nhà đầu tư có thể cân nhắc đầu tư dài hạn đối với cổ phiếu có cơ bản tốt, triển vọng trong tương lai. Nhưng rủi ro giảm giá trong ngắn hạn vẫn còn vì chu kỳ của nhóm cổ phiếu thép vẫn đang trong giai đoạn điều chỉnh. Nhà đầu tư có thể lựa chọn chiến lược đầu tư tích sản ở vùng giá thấp, quan sát chu kỳ của cổ phiếu, lựa chọn thời điểm thích hợp để giải ngân từng phần.
Nhu cầu ngành thép có thể tiếp tục suy yếu
Báo cáo về triển vọng ngành thép do SSI Research công bố, nhu cầu có thể tiếp tục suy yếu ở cả kênh xuất khẩu và nội địa. Hiệp hội Thép thế giới, nhu cầu toàn cầu dự kiến sẽ giảm 2.3% vào năm 2022 trước khi phục hồi nhẹ 1% vào năm 2023. Nhu cầu tại thị trường EU dự kiến cũng giảm thêm 1.3% vào năm 2023. Trong khi đó, tăng trưởng nhu cầu của thị trường Mỹ dự kiến sẽ giảm xuống 1.6% từ mức 2.1% vào năm 2022.
Ông Phan Khánh Linh – Nhà sáng lập Công ty Tư vấn và đầu tư Take Profit Việt Nam chia sẻ, ngành thép đang phải đối mặt với nhiều khó khăn. Nhất là các công ty lớn cũng phải đóng lò, giảm công suất như Thép Hòa Phát. Áp lực với ngành thép là rất lớn, tuy nhiên trong trung và dài hạn ngành thép vẫn có triển vọng tốt. Thép là ngành mang tính chu kỳ, hiện tại đang ở chu kỳ xuống nhưng trong tương lai sẽ có giai đoạn quay lại chu kỳ rực rỡ.
Ông Linh cho biết, xu hướng của ngành thép phụ thuộc vào nhiều yếu tố như nguồn cung cấp thép Trung Quốc, nếu nguồn cung thép từ Trung Quốc giảm đi do chính sách giảm các nhà máy sản xuất thép thì khi đó Việt Nam sẽ có cơ hội xuất khẩu sang Trung Quốc cũng như những thị trường mà Trung Quốc xuất khẩu.
“Trong giai đoạn hiện nay, thị trường BĐS đang gặp nhiều khó khăn, do đó phần nào ảnh hưởng đến cầu tiêu thụ của ngành thép. Nhưng khi nhu cầu xây dựng BĐS quay trở lại, cầu tiêu thụ sẽ tăng. Trong trung và dài hạn Việt Nam là nước đang phát triển cần xây dựng nhiều, khi thị trường BĐS có dấu hiệu phục hồi thì ngành thép cũng sẽ là ngành được hưởng lợi”, ông Linh nói.
