Các quốc gia Đông Nam Á từng kỳ vọng sẽ phục hồi kinh tế mạnh mẽ trong năm nay, vừa phải điều chỉnh dự báo tăng trưởng kinh tế trong bối cảnh lạm phát tăng cao và tình hình nghiêm trọng tại Trung Quốc khi các lệnh phong tỏa vẫn đang được áp dụng.
Theo Nikkei Asia, Thái Lan và Philippines đều vừa báo cáo tăng trưởng mạnh trong quý 1/2022 nhưng lại dự báo tăng trưởng thấp hơn kỳ vọng trước đó trong thời gian tới.

Ủy ban Phát triển Kinh tế và Xã hội Quốc gia Thái Lan (NESDC) hôm 17/5 công bố GDP thực tế quý 1 đạt 2,2% so với cùng kỳ năm trước, đánh dấu quý tăng trưởng dương thứ hai liên tiếp. Lĩnh vực dịch vụ của quốc gia này tăng trưởng mạnh mẽ khi Chính phủ nới lỏng các biện pháp phòng dịch và cho phép khách quốc tế nhập cảnh. Xuất khẩu cũng tiếp tục duy trì mạnh mẽ nhờ nhu cầu toàn cầu phục hồi.
NESDC sau đó đã hạ dự báo tăng trưởng kinh tế đến hết năm nay của Thái Lan xuống còn khoảng 2.5-3.5% trong bối cảnh giá cả leo thang trước xung đột Nga – Ukraine.
Cuộc chiến tranh này đã khiến giá nhiên liệu, thực phẩm tại xứ sở Chùa Vàng tăng mạnh. Chỉ số giá tiêu dùng CPI tháng 3 tăng 5.75%. Chi tiêu tiêu dùng của Thái Lan được dự báo sẽ suy yếu khi mà thu nhập người tiêu dùng bị ảnh hưởng do đại dịch trước đó gây ra.
Philippines – quốc gia nhập khẩu ròng năng lượng, triển vọng kinh tế cũng đang trở nên u ám. GDP quý 1 của nước này tăng 8.3% nhờ việc nới lỏng các biện pháp hạn chế phòng dịch và sự phục hồi của chi tiêu tiêu dùng. Nước này cũng đạt mục tiêu tăng trưởng 7-9% cho cả năm 2022.
Nhưng theo ông Ramon Lopez – Bộ trưởng Thương mại và Công nghiệp Philippines, GDP của nước này sẽ chỉ tăng khoảng 6% trong năm nay do ảnh hưởng của cuộc chiến ở Ukraine.
Indonesia – nước xuất khẩu than và dầu cọ hàng đầu thế giới lại được hưởng lợi nhờ giá cả hàng hóa leo thang, ghi nhận mức tăng trưởng kinh tế trong quý 1/2022 đạt 5%, đánh dấu quý tăng trưởng thứ 4 liên tiếp.
Nhưng giá thực phẩm và nguyên liệu trong nước tăng mạnh đã khiến cho người dân Indonesia lâm vào khó khăn. Để xoa dịu nỗi bất bình của người dân, vào cuối tháng trước, Chính phủ nước này đã áp đặt lệnh cấm xuất dầu cọ, đây là động thái có thể ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu và động lực kinh tế chủ chốt của Indonesia.
Tại Trung Quốc, số ca nhiễm Covid-19 ngày càng tăng cao. Nhiều thành phố đã bị phong tỏa làm chậm tăng trưởng kinh tế của nước này và làm gián đoạn chuỗi cung ứng. Đối với các nước Đông Nam Á có mối quan hệ thân thiết với quốc gia này, tác động sẽ lan rộng ra toàn khu vực.

Kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Trung Quốc đã giảm khoảng 20% trong tháng 4/2022 so với cùng kỳ năm 2021. Hoạt động sản xuất điện thoại thông minh của nước ta cũng bị suy giảm khi xuất khẩu sang Nga giảm mạnh cũng như các vấn đề về Hải quan và chuỗi cung ứng ở Trung Quốc.
Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) tháng trước dự báo tăng trưởng kinh tế của Việt Nam đạt 6,5% trong năm 2022, nhưng cũng cho rằng điều này có thể không trở thành hiện thực.
Cùng với đó, áp lực lạm phát khiến Mỹ siết chặt chính sách tiền tệ làm tăng thêm áp lực đối với nền kinh tế khu vực Đông Nam Á. Các lần tăng lãi suất của Fed đã thúc đẩy dòng vốn chảy khỏi các nền kinh tế mới nổi và làm suy yếu tiền tệ của các nước này, từ đó cũng đẩy nhanh tốc độ tăng lạm phát.
Các ngân hàng trung ương tại ĐNA cũng đang phải đối mặt áp lực ngày càng lớn khi phải “nối gót” Mỹ từ bỏ chính sách lãi suất thấp từng là động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Ngân hàng Trung ương Malaysia (BNM) ngày 11/5 cũng đã quyết định tăng lãi suất sau hơn 4 năm từ 1.75% lên 2%.
Tháng 4 ngân hàng trung ương Singapore (MAS) cũng tuyên bố “thắt chặt hơn nữa chính sách tiền tệ của mình”.
Hoe Ee Khor, nhà kinh tế trưởng tại Văn phòng Nghiên cứu Vĩ mô ASEAN+3, nhận định: “Trong Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), rủi ro tài chính của nhiều nền kinh tế vẫn ở mức cao do đại chịch Covid-19”. “Chính sách tài chính vĩ mô tại các nước này sẽ tiếp tục được tập trung vào việc giảm bớt tác động của đại dịch đối với các hộ gia đình và doanh nghiệp và hỗ trợ sự phục hồi kinh tế”.
Xem thêm: