Thị trường chứng khoán Việt Nam trải qua một năm thăng hoa với nhiều cảm xúc xen lẫn. Nhờ sự bùng nổ của dòng tiền từ những nhà đầu tư cá nhân mới đã góp phần đẩy chỉ số VN-Index và thanh khoản tăng cao kỷ lục. Trong đó, nhiều nhà đầu tư F0 cũng đã lao vào thị trường như một canh bạc may rủi. Nhiều người có thể “nhắm mắt xuống tiền” mà chẳng cần suy nghĩ khi được “phím” những cổ phiếu có game, có lãi với mong muốn ăn nhanh thắng đậm.
Những câu hỏi về ba chữ cái (mã chứng khoán – PV) có lẽ chính là chủ đề được nhắc đến nhiều nhất trong năm qua. Và trong thực tế, nhiều nhà đầu tư mới cũng may mắn “ăn bằng lần” chỉ với câu hỏi về ba chữ cái đó. Sự lên ngôi của cổ phiếu đầu cơ trong năm vừa qua cũng khiến nhiều nhà đầu tư có sự nhìn nhận thị trường bằng lăng kính màu hồng và cho rằng thị trường chứng khoán dễ kiếm lời thật sự.
Nhưng thị trường chứng khoán vốn dĩ rất khốc liệt và biến động không ngừng, khó có thể lường trước được điều gì có thể xảy ra. Những phiên giao dịch đầy sóng gió đầu năm 2022 cũng phần nào thể hiện được điều đó. Theo giới chuyên gia dự báo, sang năm 2022, thị trường chứng khoán cũng không còn dễ dàng như năm trước, đòi hỏi các nhà đầu tư phải “đãi cát tìm vàng” lực chọn được cổ phiếu tốt. Nhất là để kiếm lời trong năm nay thì nhà đầu tư buộc phải có thêm kiến thức và kinh nghiệm chứ không đơn thuần chỉ nghe theo những lời “phím hàng” với những cuộc đua ba chữ cái.
Theo ông Nguyễn Anh Khoa – Trưởng phòng Phân tích và Tư vấn đầu tư CTCK Agriseco đánh giá thị trường chứng khoán trong năm 2022 sẽ vẫn có nhiều cơ hội, song việc lựa chọn cổ phiếu “trồng cây gì, nuôi con gì” lại thật sự khó khăn trong năm nay. Ông Khoa cũng cho rằng trong năm 2022, nhà đầu tư đừng nên quan tâm quá nhiều đến ba chữ cái mà hãy trả lời ba câu hỏi dưới đây trước khi quyết định xuống tiền mua cổ phiếu.

Thứ nhất: Câu chuyện tăng trưởng của cổ phiếu là gì?
Theo ông Khoa phân tích, câu hỏi đầu tiên nhà đầu tư cần trả lời được trước khi mua cổ phiếu chính là xác định được câu chuyện tăng trưởng của cổ phiếu đó. Năm 2021, rất nhiều cổ phiếu không có chuyện tăng trưởng, nội tại doanh nghiệp bết bát mà cổ phiếu vẫn tăng bằng lần, song năm này điều này khó có thể xảy ra.
Trong trường hợp câu chuyện tăng trưởng mang tính dài hạn, lâu dài, sẽ thích hợp để đầu tư trung và dài hạn. Ngược lại, nếu là những yếu tố tăng trưởng mang tính ngắn hạn thì sẽ phù hợp để trading đánh nhanh rút gọn và cần tuân thủ kỷ luật trading. Việc nhà đầu tư nhầm lẫn giữa đầu tư dài hạn và trading ngắn hạn có thể khiến nhà đầu tư nguy cơ rơi vào trạng thái “kẹp hàng” rất cao. Đối với một cổ phiếu không xác định được câu chuyện tăng trưởng thì nhà đầu tư không nên giải ngân.
Thứ hai: Thời điểm nào nên chốt lời – cắt lỗ cổ phiếu?
Ông Khoa cho rằng, nhà đầu tư cần có câu trả lời cho thời điểm chốt lời – cắt lỗ trước khi đầu tư cổ phiếu. Bởi trong năm vừa qua đã có rất nhiều trường hợp giá cổ phiếu tăng nhưng nhà đầu tư vẫn “ôm” không bán, và sau đó giảm sâu xuống thấp hơn mức giá vốn. Bên cạnh đó cũng đã có nhiều trường hợp cháy tài khoản năm vừa rồi do không tuân thủ kỷ luật cắt lỗ. Tuy câu trả lời phụ thuộc vào khẩu vị rủi ro của mỗi nhà đầu tư nhưng trước khi giải ngân chúng ta cũng nên đặt ra những phương án cụ thể và hành động tránh bị động trước các diễn biến xấu của thị trường.
Thứ ba: Mức giá mua cổ phiếu đã phù hợp chưa?
Cụm từ “FOMO” không còn xa lạ với nhà đầu tư trong năm 2021. bất chấp mức giá cổ phiếu đã lên cao, nhiều nhà đầu tư vẫn mua vào với kỳ vọng giá sẽ tiếp tục tăng. Nhưng ông Khoa cho rằng, mặt bằng giá thị trường đã lên một tầm cao mới, thậm chí nhiều nhóm cổ phiếu cũng đang rất đắt đỏ và xuất hiện dấu hiệu bong bóng. Vì vậy, chúng ta nên tham khảo ý kiến chuyên gia hoặc tự chuẩn bị những công cụ để có thể ước lượng giá cổ phiếu bao nhiêu là phù hợp.
Trong trường hợp chúng ta mua một cổ phiếu được định giá quá cao, thì bản chất là đang kỳ vọng vào việc tìm kiếm được một lớp những nhà đầu tư mới để truyền cục than hồng sang tay và sẽ tiềm ẩn nhiều rủi ro. Ngược lại, nếu một cổ phiếu được mua với mức định giá rẻ thì có thể sẽ tạo ra biên độ an toàn cho doanh mục và hoàn toàn có thể nắm giữ dài hạn.
(Nguồn: Theo khối Phân tích và Tư vấn đầu tư CTCK Agriseco)