Việt Nam mở lại đường bay quốc tế thường lệ và dỡ bỏ các lệnh hạn chế về tần suất khai thác từ ngày 15/2. Nhằm tái khởi động các chuyến bay quốc tế, Chính phủ đã đồng ý phương án thí điểm đón khách nước ngoài có hộ chiếu vaccine đến Phú Quốc, Hạ Long, Hội An, Nha Trang khi mà các thành phố này đạt đủ chỉ tiêu bao phủ vaccine.
Doanh nghiệp nào đứng trước cơ hội sau dịch?
Theo đánh giá của VNDirect, không phải doanh nghiệp hàng không nào cũng được hưởng lợi giống nhau sau đại dịch, VJC và Bamboo Airways là hai cái tên sẽ có sự phục hồi mạnh mẽ sau đại dịch.
Thị phần của các hãng hàng không đã có sự thay đổi lớn so với năm 2017. HVN có thị phần giảm dần qua từng năm, từ mức 54,1% năm 2017 xuống 46,6% trong tháng 10/2021, trong khi VJC và Bamboo Airways lại đang dần chiếm thị phần. Tổng số chuyến bay của HVN trong tháng 10/2021 giảm 44,1% so với cùng kỳ trong khi VJC giảm 43,7% so với cùng kỳ, Bamboo giảm nhẹ ở mức 4,3% so với cùng kỳ năm trước.

Đứng trước việc giá nguyên liệu tăng mạnh, các hãng hàng không giá rẻ sẽ ít bị ảnh hưởng hơn những hãng hàng không truyền thống. Máy bay đường ngắn thường là máy bay thân hẹp, trọng lượng hơn nên tốn ít nhiên liệu cất cánh và duy trì độ cao hơn so với máy bay đường dài.
Đối với đội bay VJC, tất cả các máy bay đều là thân hẹp sẽ có mức tiêu thụ nhiên liệu ASK (Available Seat Kilometres) (Ghế luân chuyển) thấp hơn so với HVN với gần 30% đội bay là máy bay thân rộng. Việc giá nhiên liệu bay ước tính bình quân tăng 10,0% mỗi năm giai đoạn 2022-2023, dự báo chi phí nhiên liệu/ASK của HVN sẽ tăng ở mức bình quân 5,0% trong khi chi phí nhiên liệu/ASK của VJC chỉ tăng ở mức trung bình 4,5% mỗi năm giai đoạn 2022-2023.
Triển vọng phục hồi tăng trưởng của mỗi hãng hàng không do vậy còn phụ thuộc vào cách họ tự giải quyết vấn đề của mình. Đối với mô hình hàng không giá rẻ, VJC sẽ giảm giá vé để kích cầu, nhất là trong thời điểm người dân đang gặp khó khăn về tài chính và ưa thích các chuyến bay giá rẻ. Ngoài ra, VJC cũng sẽ ít bị ảnh hưởng hơn từ việc tăng giá nhiên liệu máy bay so với các hãng hàng không khác.

Bên cạnh nỗ lực cắt giảm chi phí, VJC còn chủ động thanh lý tài sản nhằm cải thiện dòng tiền, ứng phó với đại dịch. Dòng tiền của VJC đủ hoạt động trong giai đoạn đại dịch xảy ra với tỷ lệ D/E luôn duy trì lành mạnh 0,66-0,76, mức rất tốt để tăng tín dụng tài trợ cho việc mở rộng đội bay khi các đường bay trên thế giới mở trở lại. VJC cũng lên kế hoạch nhận 8/11/25 máy bay trong giai đoạn 2021-2023, do vậy, VJC cũng có thể nắm bắt được sự phục hồi của ngành hàng không Việt Nam trong giai đoạn sau đại dịch.
Đối với Bamboo Airways theo đuổi mô hình truyền thống Full-service nhưng trú trọng vào việc xây dựng các chính sách bán hàng đi kèm ở các điểm đến du lịch. Bamboo cũng tiếp tục mở rộng đội bay bất chấp tình hình dịch bệnh phức tạp gần đây.
Mới đây, Bamboo Airways đã đưa vào khai thác đường bay thẳng kết nối Việt Nam – Mỹ, một trong những đường bay quan trọng và đầy tiềm năng với hơn hai triệu người Việt đang sinh sống tại Mỹ với nhu cầu đi lại ngày càng lớn và Mỹ cũng là quốc gia dẫn đầu về lượng khách tại Đông Nam Á. Đường bay dự kiến khởi công trong năm nay với tần suất 3 chuyến/tuần. Với kế hoạch mở rộng đội bay và khai trương nhiều đường bay mới, Bamboo Airways cũng sẽ có triển vọng phục hồi và tăng trưởng mạnh mẽ sau dịch.

Đối với HVN, vào ngày 21/7, các hãng hàng không đã ký hợp đồng tín dụng 4 nghìn tỷ đồng lãi suất 0% để tái cấp vốn cho khoản nợ của họ, đồng thời phát hành tăng vốn thành công vào tháng 8/2021 và huy động được 7.961 tỷ đồng để bổ sung vốn lưu động. Tuy nhiên, các hoạt động này chỉ giúp HVN cải thiện được phần nào khả năng thanh toán ngắn hạn.
Nhưng ước tính ngay cả khi phát hành thành công, tỷ lệ D/E Q3/21 của HVN vẫn duy trì ở mức cao trên 100x, điều này sẽ cản trở cho việc mở rộng đường bay khi dịch được kiểm soát. Không những vậy, HVN cũng dự kiến bán 11 máy bay do khó khăn về tài chính. Quy mô đội bay giảm sẽ làm giảm tiềm năng tăng trưởng của HVN khi ngành hàng không đang bước vào giai đoạn phục hồi.
Cổ phiếu ngành hàng không nào còn tiềm năng tăng giá?
VnDirect dựa vào triển vọng ngành hàng không đánh giá ACV, SCS, VJC và AST là bốn cổ phiếu xuất sắc nhất và tiềm năng tăng trưởng trong năm 2022-2023. Theo đó, VNDirect định giá ACV sẽ là 98 nghìn đồng/cp, SCV 161.400 đồng/cổ phiếu, VJC 158.000 đồng/cổ phiếu.

Phản ứng với thông tin mở cửa quốc tế, trên thị trường giá cổ phiếu ngành hàng không bật tăng mạnh trong những phiên gần đây. Phiên giao dịch hôm nay 16/2, thị giá HVN ở mức 27.500 đồng cổ phiếu, tăng 22,7% trong vòng nửa tháng. Tương tự, VJC tăng 17,5% từ 120 nghìn đồng lên 141 nghìn đồng/cp. ACV cũng tăng 13% đang ở mức giá 95 nghìn đồng/cổ phiếu, SGN tăng 25%, AST tăng 13,7%, SCS tăng 10% ở mức 165 nghìn đồng/cp.
So với thị giá thời điểm hiện tại, hầu hết cổ phiếu ngành hàng không đều đã ngấp nghé bằng với mức định giá mà VNDirect đưa ra. Chỉ còn VJC vẫn còn tiềm năng tăng giá từ vùng 141.000 đồng/cp lên 158.000 đồng/cp. Hay nói cách khác cổ phiếu nhóm hàng không đang ở mức giá phù hợp với tiềm năng tăng trưởng của doanh nghiệp trong vòng 1 đến 2 năm tới.
Trong khi dù nhiều cơ hội phục hồi sau dịch nhưng ngành hàng không còn đối diện với 3 rủi ro lớn có thể ảnh hưởng tiêu cực đến triển vọng ngành hàng không.
-
Thứ nhất: Cục hàng không Việt Nam đã trình dự thảo phương án áp sàn giá vé máy bay nội địa từ tháng 11/2021 đến tháng 10/2022. Nếu dự thảo được thông qua, việc áp giá sàn đối với vé máy bay nội địa sẽ làm giảm lượng vé rẻ và giảm sức cạnh tranh của mô hình hãng hàng không giá rẻ, trong đó có VJC. Điều này cũng gây cản trở kế hoạch kích cầu du lịch của Chính phủ trong tương lai.
-
Thứ hai: Tiềm ẩn của một đợt bùng dịch mới có thể xảy ra dẫn đến lượng khách hàng nội địa thấp hơn dự kiến và việc nối lại lưu lượng quốc tế chậm hơn dự kiến, tiềm ẩn rủi ro ngắn hạn cho ngành hàng không. Trong đó thì việc thống nhất mở cửa đường bay nhưng những yêu cầu về chính sách nhập cảnh, điều kiện y tế hành khách nhập cảnh nếu không điều chỉnh cũng khó thu hút khách du lịch.
-
Thứ Ba: Giá dầu Brent hiện đã tăng 67% lên khoảng 83 USD/thùng kể từ đầu năm nay do kinh tế có sự phục hồi mạnh mẽ. Giá nhiên liệu cao hơn dự kiến dẫn đến chi phí khai thác của các hãng hàng không cao hơn, điều này có thể làm tăng giá vé và giảm nhu cầu đi máy bay.