Trung Quốc đã kiên trì theo đuổi chiến lược Zero Covid một thời gian dài, nước này sẵn sàng đóng cửa thành phố hàng chục triệu dân chỉ với một ca mắc Covid-19. Tuy nhiên, với tốc độ lây lan nhanh khủng khiếp về biến thể Omicron, tương lai Trung Quốc đóng cửa hàng loạt các thành phố không phải điều viễn tưởng. Hiện nay, biến thể Omicron đã được tìm thấy ở nền kinh tế lớn thứ hai trên thế giới này.
Thành công trong công cuộc chống dịch, Trung Quốc đảm bảo để cho các nhà máy hoạt động liên tục trong phần lớn năm 2020 và 2021. Tuy nhiên, ngay cả việc đó cũng không thể đáp ứng hết được nhu cầu khủng khiếp của thế giới. Tuy nhiên, hoạt động sản xuất này bị gián đoạn khi các ổ dịch mới ở Trung Quốc xuất hiện ngày càng nhiều, khiến bắc kinh áp dụng các biện pháp kiểm soát nghiêm ngặt hơn. Điều này sẽ khiến cho chuỗi cung ứng toàn cầu sẽ chịu một đòn giáng khủng khiếp.
Cho đến nay, Trung Quốc không phải đối mặt với các vấn đề như thế giới đang phải đối mặt. Họ không thiếu thực phẩm như Úc hay Nhật Bản, lực lượng lao động cũng không thiếu hụt như ở Mỹ.
Tuy nhiên, khi mà Trung Quốc chuẩn bị Tổ chức Thế vận hội Mùa đông vào tháng tới và một loạt các sự kiện chính trị quan trọng khác, chiến lược Zero Covid của nước này sẽ bị đe dọa nghiêm trọng, nhất là khi biến thể Omicron đang có tốc độ lây lan khủng khiếp. Ngoài ra, Trung Quốc có thể sẽ phải tính toán nhiều hơn để không làm ảnh hưởng đến kinh tế, vốn phụ thuộc nhiều vào thương mại toàn cầu của họ.
Thomas O’Connor – Chuyên gia về chuỗi cung ứng tại Gartner Inc. ở Sydney, cho biết: “Thực tế, Trung Quốc vẫn là trung tâm của ngành sản xuất toàn cầu. Nếu có sự ngưng trệ đáng kể trong hoạt động sản xuất hoặc hậu cần ở Trung Quốc liên quan đến Covid-19, nó sẽ làm tổn hại lớn đến kinh tế toàn thế giới”.
Trong những tuần gần đây, một số những đợt bùng phát nhỏ lẻ trên khắp nước của cả biến thể Delta và Omicron đã khiến một số nhà máy sản xuất quần áo, hoạt động vận tải khí đốt xung quanh tại một trong những cảng biển lớn nhất tại Ninh Ba bị gián đoạn. Sản xuất chip tại thành phố Tây An cũng bị đình trệ khi thành phố này bị phong tỏa.
Có nhiều thành phố cũng đang phải đối mặt với những hạn chế và chính quyền trung tâm sản xuất và công nghệ phía Nam Thâm Quyến đã thắt chặt hơn hạn chế đối với các phương tiện ra vào thành phố. Điều này làm dấy lên lo ngại về sự chậm trễ tại cảng Yantian, một trong những cảng Container lớn nhất ở châu Á. Năm ngoái, nó từng bị đóng cửa một phần sau khi dịch bệnh bùng phát.
Trung Quốc cũng đang bước vào những cao điểm sản xuất trước kỳ nghỉ lễ kéo dài nhiều tuần. Nhiều ông chủ lo ngại, nếu hàng hóa của họ không được giải tỏa kịp thời, họ sẽ không có hàng để tung ra thị trường vào mùa xuân và đầu mùa hè.
Những vấn đề ở Trung Quốc chắc chắn sẽ làm trầm trọng thêm những sự cố với kinh tế toàn cầu, nhất là khi Omicron gây ra tình trạng thiếu thốn đủ thứ ở khắp mọi nơi. Các nhà máy đang thiếu nhân công, Logisics thiếu tài xế lái xe, phi công, hệ thống siêu thị và các cửa hàng thiếu nhân viên do có quá nhiều người mắc Covid-19.
Cùng với đó, khủng hoảng chuỗi cung ứng chưa bao giờ hạ nhiệt kể từ khi đại dịch bùng phát. Giá vận tải tăng phi mã, giá các nguyên liệu cũng liên tiếp gia tăng ở mức kỷ lục và chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.
Theo phân tích của Oxford Economics, chi phí vận chuyển container tăng gấp nhiều lần so với mức đã thấy sớm trong cuộc khủng hoảng, giá nguyên liệu thô vẫn ở mức cao và sự gián đoạn có thể sẽ kéo dài trong năm 2022, theo phân tích của Oxford Economics.
Năm 2021, dịch bệnh bùng lên ở Đông Nam Á, hoạt động sản xuất ở các nước như Việt Nam, Malaysia bị đình trệ vì các biện pháp hạn chế, một số doanh nghiệp đã đưa sản xuất trở lại Trung Quốc, nơi có lượng hàng hóa xuất khẩu kỷ lục bất chấp sự bùng phát của Covid-19 và sự tắc nghẽn vận tải toàn cầu.
Nhưng khi biến chủng Omicron chưa gây nhiều hậu quả ở Châu Á, một số chuyên gia cho rằng, điều tồi tệ nhất có thể vẫn còn ở phía trước. Cụ thể, nếu Trung Quốc ngăn chặn thành công đợt bùng phát dịch áp lực với nguồn cung toàn cầu sẽ được giảm bớt. Tuy nhiên, tổn hại vẫn có trong trường hợp này.
Ngược lại, thảm họa sẽ thực sự xảy ra khi Trung Quốc thất thủ. Việc đòi hỏi sạch bóng hoàn toàn dịch bệnh như đã nói ở trên có thể sẽ khiến Bắc Kinh áp đặt các biện pháp nghiêm ngặt hơn nữa nhằm dập dịch. Tuy nhiên, Với khả năng lây lan khủng khiếp của Omicron và các biến thể tiềm năng khác, việc ngăn chặn dịch bệnh sẽ kéo dài, kéo theo sự đình trệ với hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Còn việc Trung Quốc thay đổi cách tiếp cận với Covid-19 có lẽ cũng không phải là điều mà thế giới mong chờ, ít nhất là tại thời điểm này. Bắc Kinh vẫn kiên định với sách lược của mình, thậm chí còn gia tăng hơn những quyết tâm với việc ban hành những quy định nghiêm ngặt hơn.
“Trong 6 tháng tới, tôi không thấy có thay đổi nào lớn”, Sidney Yu – Giám đốc một doanh nghiệp ở Hồng Kông, Trung Quốc cho biết.
