Nghị quyết hiện vẫn chưa đề cập tổng quy mô gói chính sách tài khóa, tiền tệ (bao gồm các nguồn huy động quỹ ngoài ngân sách) nhưng trong đó, giải pháp tài khóa sẽ bao gồm miễn, giảm thuế phí, đầu tư phát triển và một số chính sách tài khóa khác. Đặc biệt, riêng chính sách tăng chi cho đầu tư, phát triển các lĩnh vực (y tế, an sinh xã hội, việc làm, đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng…) từ nguồn ngân sách là 176.000 tỷ đồng trong hai năm (2022 – 2023).
Chính sách tiền tệ sẽ tập trung giải pháp vào điều hành đồng bộ, linh hoạt các công cụ lãi suất, tiếp tục tiết giảm chi phí quản lý để phấn đấu giảm lãi suất cho vay tối thiểu là 0,5% đến 1% trong 2 năm. Cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ, miễn giảm lãi suất. Ngân hàng Chính sách xã hội sẽ tiếp tục được tái cấp vốn để cho vay trả lương ngừng việc, phục hồi sản xuất.
Dự thảo Nghị quyết vẫn giữ nguyên mức giảm giá trị gia tăng là 2% trong năm 2022 với các mặt hàng đang áp thuế suất 10%, trừ một số lĩnh vực như viễn thông, bảo hiểm, ngân hàng, khai khoán, hóa chất, bất động sản.
Theo ông Vũ Hồng Thanh – Chủ nhiệm Ủy ban kinh tế, người thừa ủy quyền Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết, mức giảm 2% là hợp lý nhằm kích cầu tiêu dùng, hỗ trợ doanh nghiệp sớm khắc phục khó khăn, đảm bảo điều kiện hỗ trợ của ngân sách.
Ngoài ra, các khoản chi ủng hộ, tài trợ của doanh nghiệp, tổ chức cho các hoạt động phòng, chống dịch Covid-19 sẽ được tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp, cho kỳ tính thuế năm 2022.
Theo dự thảo, gói chính sách tài khóa sẽ dành khoảng 40 nghìn tỷ đồng để hỗ trợ lãi suất 2% một năm thông qua hệ thống ngân hàng thương mại cho một số ngành quan trọng, doanh nghiệp, hộ kinh doanh có khả năng trả nợ, phục hồi. Các đại biểu Quốc hội đề nghị cần làm rõ căn cứ, xác định mức hỗ trợ, đối tượng thụ hưởng cũng như cơ chế kiểm soát, điều kiện thụ hưởng để tránh trục lợi.
Theo ông Thanh, mức hỗ trợ lãi suất này được xác định trên cơ sở mức chênh giữa lãi suất huy động và cho vay bình quân trên thị trường, hiện khoảng 4%.
“Mức hỗ trợ lãi suất 2% là phù hợp với khả năng ngân sách, tránh được tình trạng trục lợi chính sách. Việc triển khai chính sách hỗ trợ lãi suất được giao cho Chính phủ thực hiện. Do vậy, xin Quốc hội cho giữ như dự thảo Nghị quyết”, ông Thanh cho biết.
Ông cũng nói thêm: “Chính sách hỗ trợ có quy mô, nguồn lực đủ lớn, tác động cả 2 phía cung và cầu, có mục tiêu trọng tâm, trọng điểm, xác định đúng đối tượng cần hỗ trợ để giải quyết các vấn đề cấp bách”.
Quốc hội cho phép tăng bội chi ngân sách Nhà nước trong hai năm (2022 – 2023) bình quân 1-1,2% GDP một năm, tối đa 240.000 tỷ đồng.
Trong đó, bội chi năm 2022 sẽ tăng khoảng 1,1% GDP, tối đa 102.800 tỷ đồng so với dự toán Quốc hội đã quyết định. Mức bội chi năm 2023 sẽ được Chính phủ trình Quốc hội xem xét và đưa ra quyết định sau khi tổng hợp kế hoạch, dự toán ngân sách Nhà nước.
Chính phủ được yêu cầu sử dụng các nguồn lực trong các kế hoạch trung và dài hạn 2021 – 2025, tiết kiệm các khoản đã chi, quản lý chặt các nguồn thu, tăng thu, chuyển giá, chống thất thu thuế… để có thêm nguồn lực cho việc phục hồi kinh tế.
Quốc hội đề nghị Chính phủ và các ban ngành có liên quan thực hiện các chính sách, giải pháp nhằm ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát.
Việc phát hành trái phiếu Chính phủ, phải bảo đảm nguyên tắc phối hợp chặt chẽ trong điều hành chính sách tài khóa, chính sách tiền tệ và các chính sách vĩ mô khác, nhằm giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, thị trường tài chính.
Quốc hội cũng cho phép áp dụng một số cơ chế đặc thù trong năm 2022 – 2023. Theo đó, Thủ tướng và người đứng đầu cơ quan có thẩm quyền cần xem xét, quyết định chỉ định thầu với các gói tư vấn, gói thầu di dời hạ tầng kỹ thuật, giải phóng mặt bằng và tái định cư, các dự án hạ tầng quan trọng về giao thông, y tế.
Thủ tướng quyết định cho UBND các địa phương có đủ năng lực, kinh nghiệm quản lý đảm nhiệm làm các đoạn tuyến đường cao tốc theo hình thức đầu tư công trên địa bàn, trừ dự án đường bộ cao tốc Bắc Nam phía Đông giai đoạn 2021- 2025.
Nghị quyết này có hiệu lực tới hết năm 2023. Đối với chính sách tài khóa về đầu tư phát triển, các chính sách tài khóa khác cũng được áp dụng cho năm ngân sách 2022 – 2023.
Kiểm toán Nhà nước có nhiệm vụ kiểm toán việc thực hiện các gói chính sách hỗ trợ này nhằm tránh tham nhũng, lợi ích nhóm và phải báo cáo trực tiếp cho Quốc hội tại kỳ họp cuối các năm 2022, 2023 và kỳ họp giữa năm 2024.
