Một nhà máy sản xuất chip theo hợp đồng của Mỹ có tên GlobalFoundries đang được đẩy nhanh tiến độ xây dựng tại phía bắc Singapore gần eo biển Johor, giáp với biên giới Malaysia.
Với quy mô đầu tư 4 tỷ USD, dự án này đã được khởi công xây dựng từ 6 tháng trước tại Woodland Wafer Fab Park, một trong những trung tâm sản xuất chất bán dẫn của Singapore. Nhà máy dự kiến đi vào sản xuất vào năm 2023, theo Nikkei Asia.

GlobalFoundries hiện đang vận hành một số nhà máy chất bán dẫn khác tại Singapore và đang mở rộng thêm 23.000 m2 không gian phòng sạch (cleanroom) – nơi diễn ra mộ loạt các hoạt động sản xuất bán dẫn chính và văn phòng hành chính tại cơ sở trên.
Sau khi hoàn thành, GlobalFoundries sẽ tăng công suất hàng năm thêm 450.000 tấm bán dẫn (wafer), đưa các cơ sở sản xuất chất bán dẫn tại Singapore đạt công suất xấp xỉ 1,5 triệu tấn mỗi năm. Công ty này cũng đã có kế hoạch mở rộng hoạt động sản xuất tại Mỹ và Đức.
Ông Tom Caulfield, Giám đốc điều hành GlobalFoundries, phát biểu tại lễ khởi công dự án trên tại Singapore hồi tháng 6: “Sẽ phải mất 50 năm để ngành bán dẫn đạt quy mô doanh thu 500 tỷ USD như ngày nay, nhưng người ta đã ước tính rằng chỉ cần 8 năm nữa để đạt quy mô đến 1.000 tỷ USD”.
Đầu tư ồ ạt kéo theo nguy cơ thừa cung trong 2 năm tới
Hồi tháng 6 vừa qua, Hiệp hội bán dẫn toàn cầu SEMI ước tính sẽ có khoảng 30 nhà máy bán dẫn mới bắt đầu được khởi công xây dựng vào cuối năm 2022. Tới tháng 9, tổ chức này lại dự báo rằng đầu tư vào thiết bị bán dẫn cho các nhà máy sản xuất chip đầu cuối – nơi các tấm bán dẫn Silicon được xử lý sẽ đạt gần 100 tỷ USD trong năm tới sau khi đạt 90 tỷ USD năm nay, đây đều là những con số kỷ lục.

Người đại diện SEMI cho biết: “Điều này sẽ đánh dấu ba năm tăng trưởng liên tiếp hiếm hoi bắt đầu từ năm 2020, đi ngược lại chu kỳ thường thấy là tăng trưởng đầu tư sẽ kéo dài trong 1 đến 2 năm. sau đó là 1 đến 2 năm tăng trưởng chậm hoặc giảm dần”.
Tình trạng thiếu chip chưa từng có đã xảy ra trên toàn thế giới khiến các nhà sản xuất tự tin tăng công suất tối đa. Hơn nữa nhiều chính phủ các nước từ Mỹ, Châu Âu cho đến Nhật Bản cũng đã cam kết chi hàng tỷ USD để tăng lượng chất bán dẫn trong nước, động thái này nằm hạn chế sự gián đoạn chuỗi cung ứng do đại dịch cũng như giảm sự phụ thuộc vào hoạt động sản xuất ở Đài Loan, Trung Quốc.
Akira Minamikawa, Giám đốc tư vấn cấp cao của công ty nghiên cứu Omdia (Anh) cho biết: “Việc các nơi tăng khả năng chống chịu và giảm sự phụ thuộc vào chuỗi cung ứng chip toàn cầu đồng nghĩa với việc sẽ có sự dư thừa. Điều này chắc chắn sẽ gây mất cân bằng cung cầu, vấn đề là khi nào mà thôi”.
Ở Trung Quốc – quốc gia tiêu thụ chip lớn nhất thế giới cũng đang tăng cường đầu tư để đạt mục tiêu tự chủ 70% chất bán dẫn trong nước vào năm 2025.
Các nhà phân tích Moody’s cho biết, động thái mới của Bắc Kinh có thể sẽ hỗ trợ mạnh mẽ cho sự tiến bộ công nghệ của Trung Quốc, nhưng cũng có nguy cơ gây ra tình trạng thừa cung và đầu tư kém hiệu quả, làm trầm trọng thêm những bất ổn trong cung và cầu chip trên toàn thế giới.
Ông Akira Minamikawa, Giám đốc tư vấn cấp cao của công ty nghiên cứu Omdia (Anh), người đã theo dõi ngành bán dẫn từ những năm 1980, cho biết: “Tôi chưa bao giờ thấy các Chính phủ đầu tư vào lĩnh vực này ở mức như vậy
Theo ông Minamikawa, trước đây, chính phủ các nước như Nhật Bản, Hàn Quốc, chính quyền Đài Loan cũng đầu tư mạnh vào lĩnh vực bán dẫn, tuy nhiên nó diễn ra liên tục trong một khoảng thời gian dài. Còn hiện tại, việc này đang diễn ra đồng thời.
Cùng chung quan điểm, hàng nghiên cứu IDC vào tháng 9 cũng đã dự đoán thị trường chất bán dẫn sẽ tăng trưởng 17,3% trong năm 2021, tăng mạnh so với mức 10,8% năm 2020 do nhu cầu chip lớn để sản xuất điện thoại di động, máy tính bảng, ô tô với thiết kế thông minh hơn. Nhưng hãng này cũng đã nhận định sẽ có nguy cơ xảy ra thừa cung vào năm 2023, sau khi các nhà máy mới với quy mô lớn bắt đầu được đưa vào sản xuất từ cuối năm 2022.
Tương lai cung – cầu mờ mịt
Theo ông Mario Morales, phó chủ tịch IDC cho biết: “Có thể nói rằng, hiện tại chúng ta sẽ vẫn cần rất nhiều chip bởi chúng tôi vẫn chưa thấy triển vọng tăng trưởng rất tốt của thị trường chất bán dẫn. Tuy nhiên, tôi đã bắt đầu thấy tâm lý người tiêu dùng chậm lại”.
IDC cũng dự báo tăng trưởng thị trường máy tính cá nhân có thể sẽ không có nhiều sự thay đổi trong năm 2022, đặc biệt là sau khi nhu cầu bùng nổ trong đại dịch do nhu cầu học tập và làm việc từ xa hạ nhiệt.
Hiện tại, các nhà máy sản xuất chip lớn đang đua nhau đầu tư mở rộng sản xuất, trong bối cảnh bức tranh cung cầu đang trở nên mờ mịt hơn bao giờ hết. Theo các nhà phân tích thì dù tình trạng thiếu chip trầm trọng đã diễn ra từ đầu năm, nhiều khách hàng của ngành chip bao gồm các hãng sản xuất điện thoại thông minh, điện tử tiêu dùng, ô tô đã đặt hàng nhiều hơn do lo ngại thiếu hàng.
“Không ai trong ngành biết được nhu cầu thực sự là như thế nào và đây là một rủi ro”, ông Minamikawa của Omdia, nhấn mạnh.
Tuy nhiên, nếu xuất hiện tình trạng dư cung, tình trạng này cũng có sự phân hóa ở các loại chip khác nhau. Hiện tại, việc gia tăng sản xuất chủ yếu được thực hiện bởi các nhà sản xuất theo hợp đồng. Như trường hợp TSMC, công ty này đã thông báo xây dựng nhà máy mới tại Kumamoto, Nhật Bản cùng với tập đoàn Sony để sản xuất các loại chip tương đối cao cấp từ 22 đến 90 nanomet. Kích thước càng nhỏ thì việc sản xuất càng đắt đỏ và phức tạp.
Công nghệ này được ứng dụng trong nhiều loại chim từ cảm biến, vi điều khiển cho tới chip quản lý năng lượng – những loại xảy ra tình trạng thiếu hụt nguồn cung nghiêm trọng nhất hiện nay.
Theo Dale Gai – Giám đốc nghiên cứu của Counterpoint cho biết, các nhà sản xuất chip theo hợp đồng lớn sẽ tăng công suất các loại chip này thêm khoảng 40% từ năm 2021-2025.
Theo ước tính của Counterpoint, công suất của các loại chip tiên tiến yêu cầu công nghệ 10 nanomet hoặc tốt hơn, dùng để sản xuất bộ xử lý máy tính, phù hợp để xây dựng CPU, xử lý mạng, GPU, bộ xử lý trí tuệ nhân tạo…, sẽ tăng gấp 2 lần trong cùng giai đoạn. Tuy nhiên, đây là mức tăng từ công suất tương đối thấp hiện tại (chiếm khoảng 10%) tổng sản lượng chất bán dẫn toàn cầu.
Theo các nhà phân tích, ngành công nghiệp chip đã trải qua những biến động tương đối lớn thời gian vừa rồi, khiến các nhà sản xuất có nguy cơ phải “gồng gánh” công suất dư thừa được tích lũy trong những năm bùng nổ khi thị trường giảm nhiệt.
“Cần phải đưa ra dự báo chính xác về nhu cầu, đó là cách duy nhất để giảm thiểu rủi ro, nhưng điều này rất khó để thực hiện, nhất là trong bối cảnh như thị trường hiện tại”, ông Minamikawa chia sẻ.
Nguồn: Theo Nikkei Asia