Cuối tháng 11 vừa qua, Tập đoàn thép Hòa Phát (HPG) đã khởi công xây dựng nhà máy sản xuất Container tại KCN Phú Mỹ II mở rộng công suất 500.000 TEU (đơn vị tương đương Container dài 20 feet) mỗi năm. Trong khi đó, giai đoạn 1 có công suất 180 nghìn đến 200 nghìn TEU/năm, dự kiến cho ra sản phẩm từ quý 2/2022.
Đây là nhà máy đầu tiên sản xuất container tại Việt Nam, Hòa Phát phải bắt đầu xây dựng chuỗi giá trị sản xuất này từ con số 0. Hòa Phát đã tuyển nhiều doanh nghiệp vệ tinh cung cấp sản phẩm sản xuất Container. Ván lót sàn Container là sản phẩm quan trọng thứ 2 để sản xuất container.
Và nhằm tạo điều kiện cho các doanh nghiệp Việt Nam tham gia sản xuất sản phẩm này cho Hòa Phát, công ty đã đi tiếp xúc với tất cả các doanh nghiệp sản xuất ván lót bằng gỗ và tre, và tài trợ kinh phí làm sản phẩm mẫu, chi phí gửi đi thử nghiệm ở Trung Quốc. Nếu như các sản phẩm đạt thì sẽ đàm phán giá cả và đạt thỏa thuận có thể tiến đến hợp tác cung cấp sản phẩm cho chuỗi giá trị sản xuất container của Hòa phát vào năm 2022.
Công đoạn tuyển chọn các doanh nghiệp vệ tinh diễn ra khá âm thầm vì chưa có kết quả, song thời gian qua SJF liên tục thông tin sản phẩm ván lót sàn cung cấp cho Hòa Phát. Sau thông tin này, cổ phiếu SJF cũng tăng trần, giảm sàn chóng mặt, vừa qua SJF có 10 phiên giảm sàn tắc thanh khoản khiến nhiều nhà đầu tư lo lắng. Chủ tịch hội đồng quản trị Nguyễn Trí Thiện có trả lời trên truyền thông rằng lý do của sự biến động mạnh của cổ phiếu có thể là do dòng tiền nhà đầu tư đã vừa đầu tư và đầu cơ theo tin tức về công ty Sao Thái Dương có thể cung cấp sản phẩm sàn gỗ tre Container cho Hòa Phát.
Ông Thiện cho biết, Sao Thái Dương đã là việc với Tập đoàn Hòa Phát từ 1 năm trước đây để phát triển sản phẩm sàn Container bằng tre. SJF đã gửi sản phẩm mẫu sang cho HPG, tuy nhiên, mẫu này vẫn chưa đạt. Lý do chưa đạt vì công ty này sử dụng công nghệ ép khối, là công nghệ mà Sao Thái Dương đang làm để tận dụng các máy móc thiết bị có sẵn.
Ở lần thứ 2 gửi mẫu, SJF đã mua máy nguyên liệu mới để làm dạng composite đúng theo phương pháp mà Trung Quốc đang làm. Phương pháp này giúp sản phẩm chịu lực tốt hơn, tuy nhiên lại làm quy trình sản xuất phức tạp hơn. mẫu lần 2 này đã được HPG gửi đi test theo tiêu chuẩn quốc tế và dự kiến sẽ có kết quả trong tháng 12.
“Chúng tôi tin tưởng là lần test này sẽ đạt vì phương pháp sản xuất đã giống 90% so với phương pháp sản xuất đang được thực hiện ở Trung Quốc. Nếu thành công chúng tôi sẽ làm việc với Tập đoàn Hòa Phát về công suất sản xuất và thời điểm giao hàng. Nếu chưa thành công, Sao Thái Dương tiếp tục hoàn thiện sản phẩm mẫu và cung cấp mẫu lần 3”, ông Thiện cho biết.
Về hướng hợp tác với Tập đoàn Hòa Phát, Sao Thái Dương khẳng định, khi sản phẩm đã đạt các tiêu chuẩn quốc tế, Sao Thái Dương không muốn Hòa Phát đầu tư trực tiếp hay M&A nhà máy. Nhưng theo ông Vũ Đức Sính – Giám đốc công ty cổ phần sản xuất Container Hòa Phát cho biết, Hòa phát làm gì cũng sẽ minh bạch và không làm ảnh hưởng đến các nhà đầu tư.
“Tôi không biết công ty Sao Thái Dương là ai mà chỉ lên xưởng sản xuất của BWG Mai Châu. Trong sản phẩm container đòi hỏi sản phẩm ván sàn bằng gỗ. Trong sản phẩm container nguyên liệu này quan trọng chỉ sau thép thôi. Hiện nay, Việt Nam mình chưa có công ty nào sản xuất container nên chưa có sản phẩm này, chỉ một vài công ty đang làm dịch vụ sửa chữa, mà sửa chữa thì yêu cầu ở mức thấp. Tất cả công ty làm về gỗ chúng tôi đều tiếp xúc, đã gửi thông tin mong muốn họ làm mẫu và nâng cấp sản phẩm để đạt được tiêu chuẩn cho container mới. Nếu đạt chuẩn 100% và giá cả phù hợp, đảm bảo công suất sản lượng chúng tôi sẽ hợp tác đặt hàng”, ông Sính nói.
Ông Sính cũng cho biết, hiện Trung Quốc có rất nhiều loại, 100% bằng gỗ, một loại gỗ kết hợp với tre, và loại cuối cùng là 100% bằng tre. Ở Việt Nam có tiềm năng gỗ và tre rất nhiều, Hòa Phát muốn tạo điều kiện cho công ty trong nước phát triển, tham gia vào chuỗi sản xuất của Hòa Phát. Qua tìm hiểu, một số doanh nghiệp Việt có sản xuất sản phẩm nội thất bằng tre, không phải công nghệ ván lót sàn Container.
“Chúng tôi có truyền đạt lại nguyện vọng cho các doanh nghiệp đó, nếu họ hứng thú có thể tham gia làm sản phẩm thử nghiệm nếu đạt tiêu chuẩn, giá hợp lý, sản lượng khi đó Hòa Phát sẽ đặt hàng”, ông Sính cho biết.
“Trong số các doanh nghiệp sản xuất sản phẩm bằng tre, có công ty BWG Mai Châu, họ đang làm các sản phẩm ván lót đường, nội thất tre… HPG đã chi trả toàn bộ tiền làm sản phẩm mẫu khuyến khích họ làm, tuy nhiên thì mẫu vẫn chưa đạt yêu cầu”, ông Sính nhấn mạnh.
Ông Sính cho biết, việc mẫu chưa đạt chất lượng nên những đàm phán về hợp tác SJF là không có. Khi nào được mẫu xong, phải đàm phán giá cả, đầu tư mua máy móc thiết bị sản xuất lớn theo yêu cầu mới ký hợp đồng. Lúc đó, Hòa Phát sẽ là người công bố chứ không phải doanh nghiệp ấy công bố.
Sau khi có tiếp xúc với Tập đoàn Hòa Phát, công ty Thiên Đức Phát đã quyết định đầu tư nhà máy mới công suất 30 nghìn m3/năm. Đối tác thứ 2 là Tekcom có tiềm năng về sản xuất ván ép lớn, đang sản xuất ván ép làm hàng nội thất và cốp pha, là đơn vị có mẫu ván lót sàn container đạt chuẩn, cũng đã lên kế hoạch mua sắm dây chuyền sản xuất mới làm ván sàn cung cấp cho Hòa Phát với công suất khoảng 40 nghìn m3/năm.
“Hòa Phát đi đầu trong lĩnh vực sản xuất container tại Việt Nam nên mong muốn các doanh nghiệp Việt cũng tham gia vào chuỗi giá trị này. Hiện nay, chúng tôi không còn giao dịch với SJF nữa vì sản phẩm chưa đạt và cũng không còn tài trợ chi phí làm mẫu cho MWG Mai Châu và chi phí gửi đi test lấy mẫu nữa. Hiện đã có 2 công ty làm mẫu ván sàn container cho Hòa Phát và một công ty đã đạt kết quả 100%”, ông Sính thông tin.
