Nhìn lại 11 điểm chói sáng của kinh tế Việt Nam năm 2021

Năm 2021 là một năm rất đặc biệt với nhiều biến động của nền kinh tế chịu tác động của đại dịch Covid-19. Dù vậy chiến lược vaccine đúng đắn của Chính phủ đã đưa Việt Nam về trạng thái bình thường mới vào cuối năm. Chứng khoán, ngân hàng, thép gặt hái nhiều thành công, Startup do người Việt sáng tạo cũng có dấu ấn trên thị trường game thế giới…

Chiến lược tiêm vaccine của Việt Nam

Yếu tố đầu tiên phải nhắc đến chính là chiến lược tiêm vaccine lớn nhất trong lịch sử Việt Nam. Với nỗ lực đẩy nhanh tốc độ tiêm, đến hết ngày 16/12, Việt Nam đã tiêm hơn được 135 triệu liều, đạt 88% số vaccine phân bổ trong 103 đợt. đã có 77% dân số trưởng thành trên cả nước được tiêm mũi 1 và 60% dân số được tiêm mũi 2. Tỷ lệ bao phủ ít nhất một liều vaccine của Việt Nam/dân số xếp thứ 4 trong khu vực Đông Nam Á. Trung bình mỗi ngày cả nước tiêm 1 đến 1,5 triệu liều vaccine, tốc độ tiêm trong tháng 11 đứng thứ 3 trên thế giới, chỉ sau Trung Quốc và Ấn Độ.

Doanh nghiệp thiện nguyện của năm gọi tên Vingroup và Vạn Thịnh Phát

Là cánh chim đầu đàn của doanh nghiệp tư nhân tại Việt Nam, tính đến tháng 6/2021, Tập đoàn Vingroup đã đóng góp hơn 2.287 tỷ đồng bao gồm: Tài trợ 4 triệu liều vaccine, trị giá gần 500 tỷ đồng, hỗ trợ khẩn cấp hai tỉnh Bắc Giang và Bắc Ninh trang thiết bị y tế thời điểm dịch bệnh tăng cao ở 2 địa phương này. Tài trợ 20 tỷ đồng để nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng vaccine phòng Covid-19 của Việt Nam COVIVAC và tài trợ cho 3 dự án nghiên cứu ứng phó nhanh với dịch Covid- 19.

Không chỉ vậy, Vingroup còn tri ân các bác sĩ tuyến đầu chống dịch, trao tặng hàng nghìn máy thở cho Bộ Y tế và nước bạn. Trao tặng 30 máy xét nghiệm Covid-19 qua hơi thở và vật tư tiêu hao phục vụ cho 2 triệu mẫu test giá trị hơn 460 tỷ đồng.

Tập đoàn Vạn Thịnh Phát đã tài trợ 1.450 tỷ đồng ủng hộ vào quỹ vaccine vào cuối tháng 5/2021 và kêu gọi các doanh nghiệp khác cùng đóng góp thêm gần 600 tỷ đồng tiền mặt. Ngoài ra doanh nghiệp cũng hỗ trợ thêm các công tác phòng chống dịch, trang thiết bị vật tư y tế, thực phẩm cung cấp cho lực lượng tuyến đầu phòng chống dịch.

Tỷ phú của năm 2021: Ông Trần Đình Long chủ tịch Tập đoàn Hòa Phát

Tính đến 6/12, giá trị tài sản của ông Long theo dữ liệu của Forbes đã đạt 3,2 tỷ USD, xếp hạng 1.444 người giàu nhất thế giới. Đã từng có thời điểm trong năm, cổ phiếu HPG tăng 92% so với cuối năm trước, tuy nhiên dữ liệu tại thời điểm tính đến 7/12, giá cổ phiếu HPG tăng 53,6% so với cuối năm ngoái.

Mặc dù thị trường thép xây dựng trong nước bị ảnh hưởng bởi dịch Covid và thời gian giãn cách xã hội kéo dài tại các tỉnh phía Nam, nhưng năm 2021 lại là năm đầu tiên sản lượng xuất khẩu của Hoà Phát vượt 1 triệu tấn, gấp đôi cùng kỳ năm trước. Tôn mạ ghi nhận sản lượng xuất khẩu tăng mạnh so với cùng kỳ 2020.

Ngoài thép, năm 2021 ông Trần Đình Long cũng quan tâm đến mảng bất động sản. Ngoài bất động sản khu công nghiệp tại Phố Nối (Hưng Yên) được mở rộng diện tích thêm 92 ha thành 686 ha, Hoà Phát tiếp tục đẩy mạnh các dự án nhà ở và bất động sản nghỉ dưỡng. Chủ tịch tập đoàn Hòa Phát đã ký hợp tác đầu tư với Nha Trang và Cần Thơ để rót vốn vào thị trường bất động sản đầy tiềm năng tại đây.

Hòa Phát cũng là doanh nghiệp đầu tiên trong nước triển khai dự án sản xuất vỏ container tại Bà Rịa -Vũng Tàu công suất khoảng 200.000 TEU. Dự kiến Hòa Phát sẽ chạy thử cho ra sản phẩm vào quý III/2022 và đẩy mạnh sản phẩm điện máy.

Làn sóng chuyển đổi số

Thói quen thanh toán của người dân đang ngày một thay đổi rõ rệt hơn. Việt Nam từng là quốc gia ghi nhận tỷ lệ thanh toán không tiền mặt gia tăng, các hình thức thanh toán khác nhau như QR code, ví điện tử… vô cùng được ưa chuộng.

Một điểm quan trọng là từ tháng 12/2021, 3 nhà mạng lớn tại Việt Nam hiện nay là MobiFone, VNPT đã được cấp phép triển khai thí điểm cung cấp dịch vụ Mobile Money trên phạm vi toàn quốc. Hình thức thanh toán qua điện thoại di động được ra đời, đáp ứng nhu cầu thanh toán những giao dịch có giá trị nhỏ của người dân.

Cùng với đó, 2 dự án quan trọng trong năm đầu tiên Việt Nam thực hiện chiến lược chuyển đổi số giai đoạn 2021-2025 phải kể đến, đó là hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và sản xuất, cấp căn cước công dân gắn chip.

Đổi tên gọi của hội nghị ITU 2021 từ Hội nghị và Triển lãm Viễn thông Thế giới thành Hội nghị và Triển lãm Thế giới số. “Sự đổi tên của sự kiện sau 48 năm tồn tại cũng đi theo sự thay đổi nội hàm của sự kiện, đó là sự hội tụ của viễn thông với CNTT và công nghệ số”, Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng phát biểu tại ITU Digital World 2021

Mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định 1964/QĐ-TTg phê duyệt Danh sách thành viên Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số và lãnh đạo Tổ công tác giúp việc Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số. Theo quyết định, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính làm Chủ tịch Ủy ban. Phó Chủ tịch Ủy ban gồm: Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam (Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban) và Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng.

Công ty chứng khoán của năm: VNDirect (VND)

Năm 2021 là năm bùng nổ của thị trường chứng khoán Việt Nam khi những kỷ lục liên tiếp bị xô đổ. Sự thăng hoa của thị trường đã giúp nhóm công ty chứng khoán hưởng lợi lớn và đặc biệt là công ty VNDirect (Mã CK: VND).

9 tháng đầu năm, VNDirect đạt 1.545 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế, con số kỷ lục từ trước tới nay, cao gấp 3,5 lần cùng kỳ năm trước và hoàn thành vượt 76% kế hoạch được ĐHĐCĐ thông qua đầu năm. VNDirect đã điều chỉnh kế hoạch lợi nhuận năm 2021 lên mức 1.600 tỷ đồng và gần như hoàn thành mục tiêu điều chỉnh chỉ sau 9 tháng.

Để đáp ứng nhu cầu phát triển, VNDirect đã sớm đẩy mạnh tăng vốn và hiện đang có kế hoạch tiếp tục tăng vốn lên hơn 12.000 tỷ đồng, qua đó trở thành một trong hai công ty chứng khoán Việt Nam có vốn điều lệ lớn nhất thị trường.

VNDirect cho thấy sức hút của mình với khách hàng nhờ sự đầu tư mạnh về dịch vụ, công nghệ. Điều này được thấy rõ qua thị phần môi giới VNDirect liên tục cải thiện qua các quý và nằm trong top 3 công ty chứng khoán có thị phần môi giới lớn nhất thị trường.

Ngoài hoạt động kinh doanh, VNDirect cũng tiên phong chuyển giao dịch sang HNX để giúp giảm tải cho hệ thống giao dịch sàn HoSE. Có kết quả tích cực năm 2021, cổ phiếu VND đã tăng hơn 4 lần trong năm, đưa vốn hóa VND đạt 1 tỷ USD, vươn lên thành công ty chứng khoán có vốn hóa lớn thứ 2 trên thị trường.

Ngân hàng của Năm: VPBank

Năm 2021, VPBank nổi bật với thương vụ bán 49% vốn cổ phần tại FE Credit cho SMBC, thu về gần 1,4 tỷ USD. Sau thương vụ này cùng với lợi nhuận của những năm trước, VPBank chia cổ tức và cổ phiếu thưởng cho cổ đông với tỷ lệ 80% (tỷ lệ cao nhất ngành ngân hàng), qua đó tăng vốn điều lệ thêm 19.750 tỷ đồng lên trên 45.000 tỷ. Với số vốn này, VPBank chính thức vượt qua hàng loạt ngân hàng như VCB, BID, TCB và chỉ đứng sau Vietinbank. Vốn chủ sở hữu của ngân hàng đến cuối năm 2021 dự kiến đạt 90 nghìn tỷ đồng.

VPBank NEO – ngân hàng số toàn năng của VPbank đã tạo ra sự khác biệt rất lớn cho năm với giải thưởng “ngân hàng số sáng tạo nhất năm 2021” của The Digital Bank. Tính đến cuối tháng 11/2021, VPBank tiếp tục giữ ngôi đầu bảng toàn hệ thống về CIR với tỷ lệ khoảng 23%, đứng thứ nhất toàn hệ thống về NIM (biên lãi ròng) với 8,5%, số 1 về thẻ tín dụng đang được lưu hành cũng như giá trị giao dịch. Lợi nhuận 11 tháng đạt trên 14.000 tỷ đồng.

Công ty bất động sản của năm: Masterise Group

Masterise Group nổi lên như một hiện tượng trên thị trường bất động sản năm 2021. Hàng loạt dự án bất động sản được tung ra thị trường nằm tại vị trí đắc địa ở Hà Nội và Tp.HCM.

Tại TP.HCM, cái tên Masterise Group được biết đến nhiều hơn sau thương vụ thâu tóm dự án căn hộ Centennial Sài Gòn thuộc khu phức hợp Sài Gòn – Ba Son từ Alpha King và khu phức hợp Spirit of Saigon tại khu đất tứ giác Bến Thành từ tay chủ đầu tư Bitexco. Ở Hà Nội, Masterise Homes phát triển dự án The Grand Hanoi trên khu đất vàng rộng hơn 4.000m2 tại số 22 – 24 Hàng Bài của Tân Hoàng Minh. Dự án cũng xác lập kỷ lục giá nhà tại Việt Nam với mức gần 800 triệu đồng/m2.

Ngoài ra, Masterise Homes còn nhận chuyển nhượng 2 khu đất từ Vinhomes tại 2 dự án là Vinhomes Ocean Park (Hà Nội) và Vinhomes Grand Park Quận 9 (Tp.HCM) để phát triển dự án căn hộ cao cấp tại đây.

Trong năm 2021, Masterise Homes cũng đã ký hợp tác với Marriott International để phát triển các dự án bất động sản hàng hiệu đẳng cấp quốc tế tại Hà Nội và TP.HCM, gắn liền với hàng loạt thương hiệu khách sạn sang trọng như Marriott, JW Marriott và The Ritz-Carlton. Masterise Homes cũng là đơn vị đầu tiên tung ra giải pháp “Home for Home – Nhà đổi nhà”, đây được xem là chính sách bán nhà vượt trội trên thị trường.

Cuộc giải cứu ”ngoạn mục”: Xử lý sự cố nghẽn lệnh trên HOSE

Từ cuối quý 4/2020, hệ thống giao dịch của Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HOSE) thường diễn ra tình trạng đơ, nghẽn lệnh. Điều này kéo dài xuyên suốt 6 tháng đầu năm 2021 gây khó khăn cho hoạt động giao dịch của nhà đầu tư.

Tại Hội nghị “Đối thoại Việt Nam 2045”, lãnh đạo Tập đoàn Sovico và FPT cùng đưa ra đề xuất Thủ tướng cho phép các doanh nghiệp tư nhân tham gia xử lý vấn đề nghẽn hệ thống tại sàn HOSE. Kết quả chỉ sau 3 tháng, hệ thống mới do 2 tập đoàn này thực hiện đã hoạt động thông suốt, ổn định từ ngày 5/7/2021 với năng lực xử lý gấp 3-5 lần hệ thống cũ, lên tới 3-5 triệu lệnh/ngày.

Nhờ đóng góp ấn tượng của FPT và Sovico, thị trường chứng khoán Việt Nam đã đi lên tầm cao mới phá vỡ nhiều kỷ lục. VN-Index đã có lúc chạm mốc 1.500 điểm, thanh khoản thị trường cũng tăng kỷ lục lên 44 nghìn tỷ/phiên (19/11) với 1,5 tỷ cổ phiếu được giao dịch. Ngày 15/10, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phước đã trao tặng bằng khen cho hai tập đoàn Sovico và FPT vì thành tích ấn tượng trong việc tham gia xử lý sự cố nghẽn lệnh tại hệ thống giao dịch của HOSE.

Màn ra mắt ấn tượng của năm: Vinfast

Báo chí quốc tế không khỏi bất ngờ với sự xuất hiện của một thương hiệu ô tô điện – một trong những công nghệ cao nhất của ngành công nghiệp ô tô – đến từ Việt Nam.

Trang Business Insider cho rằng, VinFast là “người thách thức” Tesla ngay tại Mỹ. Trang này nhắc tới 3 yếu tố chính tạo nên thế mạnh của VinFast: giá cả hợp lý, sản phẩm chất lượng và dịch vụ khách hàng. Mike Rutherford của Auto Express sau khi chứng kiến màn ra mắt của VinFast tại Los Angeles Auto Show, đã đưa ra lời nhận định Việt Nam có cơ hội lọt vào top 4 trong ngành công nghiệp ô tô ở châu Á.

Với 2 mẫu ô tô điện VF E36 và E35 với cam kết bàn giao sản phẩm đến tay khách hàng cuối năm 2022, Vinfast đã công bố lộ trình rõ ràng phủ sóng thị các thị trường tại Mỹ, Hà lan, Đức, Pháp, Anh trong năm 2022. màn ra mắt ấn tượng tại Los Angeles Auto Show của Vinfast được truyền hình trực tiếp tại Times Square – nơi được coi là “đại lộ danh vọng” của thế giới.

Startup của năm: Sky Mavis

Tính đến giữa năm 2021, thị trường game toàn cầu bắt đầu chú ý đến cái tên Axie Infinity, một game được sáng tạo bởi đội ngũ với phần lớn là người Việt. Nhà sáng lập Axie Infinity là Sky Mavis, công ty có trụ sở tại Singapore nhưng đội ngũ phát triển làm việc tại TP HCM.

Axie Infinity bắt đầu bùng nổ từ tháng 6/2021. Đồng AXS là một trong hai token trong game giúp người sở hữu có thể đưa ra những biểu quyết vấn đề quan trọng của giao thức tăng giá mạnh, từ mức chỉ hơn 3 USD lên cao nhất 160 USD vào 7/11/2021. Vốn hóa của AXS cũng tăng tương ứng 10 tỷ USD.

Axie Infinity là nguồn cảm hứng lớn đối với các studio đi theo con đường game NFT, nơi người chơi sở hữu các vật phẩm trong game, có thể tương tác và giao dịch mua bán. Nó cũng mở ra Metaverse – được kỳ vọng trở thành giai đoạn nâng cấp của Internet – nơi mọi người có thể sống, làm việc, vui chơi trong thế giới số.

Thương vụ của năm: VPBank bán 49% vốn FE Credit

Ngày 28/4/2021, ngân hàng VPBank công bố chuyển nhượng 49% vốn cổ phần tại FE Credit cho công ty tài chính tiêu dùng lớn nhất Nhật Bản – SMBC CF, công ty con do tập đoàn SMBC sở hữu 100%. FE Credit được định giá 2,8 tỷ USD, tương đương với việc VPBank nhận về khoảng 1,4 tỷ USD. Đến cuối tháng 10/2021, thương vụ này chính thức được hoàn tất.

Đây được đánh giá là thương vụ lớn trong lịch sử bởi chưa từng có một ngân hàng thương mại hay tổ chức tín dụng nào bán vốn cho nhà đầu tư nước ngoài có thể nhận được khoản tiền lớn như vậy.

Thương vụ cũng thấy được tham vọng và chiến lược của SMBC với thị trường Việt Nam nhất là mảng tín dụng tiêu dùng. Trước khi đầu tư vào FE Credit, SMBC đã nắm giữ 15% cổ phần Eximbank và nhiều lần đề xuất Chính phủ và NHNN mua lại ngân hàng với giá 0 đồng.

Sau thương vụ bán 49% vốn cho SMBC, Moody’s đã tăng hạng tín nhiệm CFR của FE Credit từ B1 lên B3. Điều này mở ra triển vọng huy động vốn rẻ hơn cho FE Credit từ cả trong và ngoài nước, tăng sức cạnh tranh trong công ty tài chính tiêu dùng hiện có thị phần lớn nhất ở Việt Nam.