Từ đầu tháng 12 đến nay, khối ngoại đã liên tục bán ròng 655,9 triệu cổ phiếu, trái phiếu chứng chỉ quỹ trên thị trường Việt Nam, cơ cấu giao dịch bị giảm xuống chỉ còn 3 đến 4% toàn thị trường. Tình theo giá trị, khối ngoại bán ròng nửa đầu tháng 12 là 1.927 tỷ đồng.
Lũy kế từ đầu năm đến nay, khối ngoại bán ròng 57 nghìn tỷ đồng cổ phiếu Việt Nam. Tính riêng cổ phiếu, nhà đầu tư nước ngoài đã bán ròng 61 nghìn tỷ đồng. Với lượng bán ròng này, Việt Nam đã trở thành thị trường bị bán ròng mạnh nhất Đông Nam Á dù quy mô thị trường vẫn còn khiêm tốn.

Theo số liệu thống kế của VNDirect đến ngày 6/12, cổ phiếu HPG của Tập đoàn Hòa Phát là tâm điểm rút ròng của khối ngoại với giá trị lên đến 770 triệu USD tương đương 17.700 tỷ đồng. Tiếp sau đó là VPB cũng bị các nhà đầu tư nước ngoài bán ròng với giao dịch hơn 8.060 tỷ đồng. Khối ngoại cũng xả mạnh VNM và VIC với giá trị lần lượt là 6.877 tỷ đồng và 6.978 tỷ đồng.
Ngoài ra, khối ngoại cũng bán ròng hàng loạt cổ phiếu như: CTG là 5.700 tỷ đồng, MML 2.418 tỷ đồng, SSI 3.979 tỷ đồng, MSN, 1.842 tỷ đồng, PAN 2.000 tỷ đồng.
Ngược lại, khối ngoại lại tích cực mua ròng cổ phiếu STB trong năm 2021 này. Khối ngoại cũng mua ròng các mã có vốn hóa lớn như MWG, VHM, PLX, PDR và một số mã có vốn hóa trung bình như OCB, DGC, DHC.

Theo nhóm phân tích VNDirect cho biết, nguyên nhân khiến các nhà đầu tư nước ngoài bán ròng mạnh trong năm nay là do họ lo ngại rằng thị trường cận biên sẽ phản ứng tiêu cực hơn với những diễn biến xấu của bịch bệnh so với những thị trường lớn ở các nước phát triển như Mỹ hay Châu Âu. Do đó, khi rủi ro gia tăng do đại dịch Covid-19, các nhà đầu tư nước ngoài có xu hướng rút hết tiền khỏi các thị trường cận biên và đầu tư vào những thị trường phát triển, đặc biệt là Mỹ trong bối cảnh lãi suất điều hành của Fed tiệm cận mức 0%.
Với khẩu vị bán ròng, song khẩu vị lướt sóng của khối ngoại ngày càng mạnh mẽ dù trước đó khối ngoại tập trung mua trung và dài hạn. Đơn cử như trường hợp của Dragon Capital. Nhóm quỹ này đã lướt sóng thành công nhờ việc liên tục mua và bán ra cổ phiếu KBC.
Cụ thể, ngày 9/11, quỹ này mua vào trở thành cổ đông lớn nhất của KBC. Nhưng đến ngày 11/11, Dragon Capital đã bán 500 nghìn cổ phiếu KBC và không còn là cổ đông lớn nữa. Tạm tính theo thị giá KBC ngày 11/11 ước tính nhóm này đã thu về 26,5 tỷ đồng sau khi thương vụ này thành công.
Đến ngày 25/11, nhóm này tiếp tục mua vào 1 triệu cổ phiếu KBC của Công ty Phát triển Đô thị Kinh Bắc – CTCP nâng tỷ lệ sở hữu lên 6,17%. Giả sử Dragon Capital tiếp tục bán ra 1 triệu cổ phiếu KBC vừa mua thì quỹ này đã có thể thu về số lãi là 7,3 tỷ chỉ trong vòng vài ngày mua cổ phiếu KBC.
Theo ông Nguyễn Quang Thuân – Chủ tịch HĐQt FiinGroup cho biết, khẩu vị mua bán của các quỹ ngoại giờ đây không còn đóng vai trò quan trọng nữa, song việc các quỹ lớn lướt sóng liên tục cũng khiến thị trường ngày càng khó đoán hơn so với giai đoạn 10 đến 15 năm về trước.
Ông Thuân nhận định: “Thứ nhất, nhà đầu tư nước ngoài gần đây biến động mạnh, họ mua không phải giữ dài hạn như họ nói mà giao dịch hàng ngày, hàng tuần, tuỳ theo sóng rất nhiều. Một số quỹ nước ngoài tập trung cổ phiếu nhỏ thì họ có thể giao dịch như vậy. Đối với các quỹ lớn, bây giờ cũng giao dịch lướt sóng nhiều làm cho thị trường khó đoán hơn so với giai đoạn 10-15 năm trước.
Thứ hai, nhìn vào cơ cấu mua bán của nhà đầu tư, nhà đầu tư nước ngoài khi thị trường xuống chưa chắc họ bán. Ngược lại, khi mà nhà đầu tư trong nước hoảng loạn, họ không bán mà mua vào. Ví dụ phiên hôm 9/12, phiên trước đó thị trường thủng rất mạnh nhà đầu tư trong nước bán tháo rất nhiều, nhà đầu tư nước ngoài họ khôn, họ mua vào. Tức là họ mua vào bán ra một mã cổ phiếu chứ không mua dài hạn nữa. Thị trường bây giờ thú vị, tôi thấy dòng tiền sẽ phân hóa, nhà đầu tư cá nhân lướt sóng, và nhà đầu tư nước ngoài cũng lướt sóng, rất thú vị”.

Cũng bình luận vấn đề này, bà Trần Khánh Hiền – Giám đốc phân tích VNDirect cho biết, trong những năm gần đây, dòng vốn ngoại ngày càng thắt chặt ở các nhóm ASEAN và tập trung đầu tư nhiều vào Ấn Độ và Trung Quốc. Nhận diện nguyên nhân việc bán ròng liên tiếp diễn ra, bà cho biết những năm gần đây, lĩnh vực y tế, công nghệ, bán lẻ là những ngành thu hút dòng tiền đầu tư mạnh nhất, đặc biệt là những tập đoàn lớn như Tesla, Apple. Trong khi đó thì hầu hết các doanh nghiệp niêm yết tại Việt Nam thuộc các lĩnh vực tài chính, bất động sản nên khó thu hút dòng tiền vốn nước ngoài.
Bà Hiền cũng cho biết, khẩu vị đầu tư của khối ngoại hoàn toàn có thể sẽ bị thay đổi, Việt Nam sẽ có cơ hội thu hút dòng vốn nước ngoài khi xu hướng đầu tư trở lại những cổ phiếu truyền thông như F&B hay năng lượng. Dòng tiền của nhà đầu tư nước ngoài cũng được dự đoán sẽ quay trở lại Việt nam nhờ tỷ lệ bao phủ Vaccine nhanh tạo điều kiện mở cửa, thúc đẩy nền kinh tế cũng như cơ hội thị trường Việt Nam được nâng hạng lên thị trường mới nổi trong 2 đến 3 năm tới.
Nguồn: Theo khối phân tích VNDirect +FiinGroup)