Thị trường chứng khoán sôi động suốt từ đầu năm đến nay đã mang lại nhiều khoản lợi nhuận không hề nhỏ cho các công ty chứng khoán, doanh nghiệp bảo hiểm, ngân hàng và thậm chí là cả những doanh nghiệp ngoại đạo không nằm trong lĩnh vực tài chính.
Công ty cổ phần công viên nước Đầm Sen (DSN) báo cáo tài chính quý 3/2021 gần như không có doanh thu khi chỉ kiếm về 420 triệu đồng trong suốt 3 tháng. Không có doanh thu nhưng DSN vẫn phải chi trả nhiều khoản chi phí khác dẫn đến lỗ gộp 4,12 tỷ đồng trong quý 3/2021.
Theo giải trình của doanh nghiệp, do thực hiện giãn cách hoạt động vui chơi tại công ty phải đóng cửa không được hoạt động từ 4/5 đến nay, khiến doanh thu thuần của doanh nghiệp DSN đạt 420 triệu đồng và giảm gần 36 tỷ đồng tương đương mức giảm 99% so với cùng kỳ.
Nhưng Đầm Sen vẫn báo lãi trước thuế 14,7 tỷ đồng và lãi sau thuế 12,6 tỷ đồng. Nguyên nhân do công ty có khoản lãi hơn 18 tỷ đồng từ bán cổ phiếu của ngân hàng Việt Á. Từ đầu quý 3, DSN sở hữu 2,12 triệu cổ phiếu khi hiện tại giá trên sàn chứng khoán của cổ phiếu Việt Á Bank đang khoảng 17 nghìn đồng.
Lũy kế 9 tháng đầu, DSN đạt doanh thu 24,2 tỷ đồng giảm 66% so với cùng kỳ. Lợi nhuận trước thuế là lợi nhuận sau thuế là 19,8 và 16,9 tỷ đồng giảm khoảng 28%.
Công ty cổ phần Sam Holdings (mã SAM) Một doanh nghiệp chuyên sản xuất và mua bán các loại cáp, vật liệu viễn thông, dân dụng với các sản phẩm là dây đồng trong quý 3 vừa qua ghi nhận 381,2 tỷ đồng doanh thu thuần giảm 27%, lãi gộp 7,2 tỷ đồng, giảm 79% so với cùng kỳ năm 2020. Cũng nhờ doanh thu từ hoạt động tài chính mà doanh nghiệp ngoại đạo này đạt được 98,6 tỷ đồng tăng gấp 2 lần cùng kỳ nên sau khi trừ các khoản chi phí, thuế, công ty lãi ròng 48 tỷ đồng và tăng 16% so với quý 3/2020.
Cuối tháng 9, chứng khoán của SAM đang đầu tư ghi nhận hơn 193 tỷ đồng. Trong đó, SAM đang đầu tư các mã cổ phiếu lớn như VHM, FPT, HSG, HPG, HCM và 3 cổ phiếu ngành ngân hàng là ACB, CTG, STB (đầu năm không ghi nhận các khoản đầu tư này).
Lũy kế 9 tháng đầu năm 2021, SAM đạt doanh thu thuần 1.280,6 tỷ đồng, lãi sau thuế 61,5 tỷ đồng, riêng mảng chứng khoán kinh doanh ghi nhận hơn 193 tỷ đồng.
Tổng công ty Thủy sản Việt Nam – Công ty cổ phần (mã SEA) báo cáo tài chính công ty mẹ quý 3 ghi nhận doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ giảm gần 50%, xuống 22,1 tỷ đồng so với năm quý 3/2020. Lợi nhuận gộp giảm 32,5%, chỉ còn 7,8 tỷ đồng.
Nhưng SEA cũng ghi nhận doanh thu trong việc đầu tư chứng khoán chủ yếu là cổ tức và lợi nhuận được chia 160 tỷ đồng tăng 3 lần so với con số cùng kỳ năm ngoái. Lũy kế 9 tháng đầu năm 2021, SEA đạt doanh thu 130,5 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế 196 tỷ đồng, tăng lần lượt 10,3% và 22,9% so với cùng kỳ năm 2020.
Công ty cổ phần EVN Quốc tế (EIC) hoạt động trong lĩnh vực sản xuất, truyền tải và phân phối điện…, đạt 8,7 tỷ đồng doanh thu thuần trong quý 3/2021, tăng 8,8% so với quý 3/2020. Trừ chi phí vốn, công ty lãi gộp 2,3 tỷ đồng từ hoạt động kinh doanh bán hàng và cung cấp dịch vụ.
EIC cũng là doanh nghiệp ngoại đạo tài chính đã ghi nhận khoản doanh thu đầu tư chứng khoán hơn 105 tỷ đồng, chủ yếu nhận khoản cổ tức từ việc đầu tư dự án Thủy điện Hạ Sê San 2 tại Campuchia với giá trị 4,5 triệu USD, trừ phí chuyển tiền về nước, EIC được nhận 3,87 triệu USD. Đây chính là nguyên nhân EIC lãi sau thuế là 91,1 tỷ đồng, mức kỷ lục sau nhiều năm. Lũy kế 9 tháng đầu năm 2021, doanh nghiệp đạt 92,4 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế, tăng 173% so với cùng kỳ năm ngoái.
Công ty CP Thành Thành Công – Biên Hòa (SBT) cũng công bố kết quả kinh doanh quý 1 niên độ tài chính 2021-2022 (01/07/2021 – 30/06/2022) với lãi ròng 195 tỷ đồng, tăng 98% so cùng kỳ. Kết quả này nhờ khoản thu tài chính cao bất thường 346 tỷ đồng do Công ty lãi kinh doanh hợp đồng tương lai đến 241 tỷ đồng (cùng kỳ không có khoản này).
Ngoài ra, còn có một số doanh nghiệp không trực tiếp kinh doanh tài chính nhưng ghi nhận khoản lãi tăng kỷ lục nhờ đầu tư chứng khoán khi mà bối cảnh Covid-19 gây tác động tiêu cực.
Khi thị trường chứng khoán sôi động trong suốt thời gian gần đây đã mang đến những khoản lợi nhuận không hề nhỏ cho các công ty chứng khoán, bảo hiểm, ngân hàng và điều này được xem là hoạt động tài chính bình thường.
Tuy nhiên, với các doanh nghiệp không trong ngành tài chính, tận dụng thị trường chứng khoán để kiếm lời trong bối cảnh sản xuất bị ngưng trệ vì Covid-19 thì buộc họ phải chuyển hướng đầu tư giúp công ty trụ vững qua thời gian khó khăn vì dịch bệnh.
Tuy nhiên khi dịch bệnh được khống chế, hoạt động kinh tế dần được khôi phục, những doanh nghiệp này không quay lại vào hoạt động sản xuất chính của họ mà chỉ nhăm nhe sang đầu tư chứng khoán. Điều này không mang lại kết quả bền vững cho chính doanh nghiệp và cả nền kinh tế.
Thực tế cho thấy, có nhiều doanh nghiệp nhận cái kết buồn vì đẩy mạnh đầu tư chứng khoán trong thời gian gần đây.
Công ty CP MHC là ví dụ điển hình, thay vì tập trung vào ngành nghề cốt lõi là vận tải, kho bãi, hoạt động của công ty gần như xoay quanh việc đầu tư tài chính và kinh doanh chứng khoán.
MHC ghi nhận doanh thu bán hàng và dịch vụ quý 3/202 mức 14 tỷ đồng, giảm so với cùng kỳ năm ngoái. Lợi nhuận sau thuế âm 41,2 tỷ đồng. Nguyên nhân do doanh thu hoạt động tài chính trong kỳ giảm. Doanh thu từ tài chính ghi nhận hơn 41 tỷ đồng, giảm 26% so với cùng kỳ 3/2020, chi phí tài chính tăng vọt lên hơn 87 tỷ đồng.
Tính đến 30/09/2021, khoản mục chứng khoán kinh doanh của MHC ghi nhận hơn 641 tỷ đồng, tăng 58% so với đầu năm. Trong đó, MHC đang nắm giữ cổ phiếu tại CTCP Tập đoàn Gelex (HOSE: GEX) và cổ phiếu của Tổng CTCP Tư vấn thiết kế giao thông vận tải. Đặc biệt mới đây MHC “ôm” thêm khoản trái phiếu tại CTCP Đầu tư nước sạch và môi trường Eco&More.
Kết Luận:
Vì lợi nhuận trước mắt trong việc đầu tư tài chính, nhiều doanh nghiệp ngoại đạo không nằm trong lĩnh vực tài chính khi lao theo đầu tư chứng khoán sẽ gây ảnh hưởng đến kết quả sản xuất chung của cả công ty và ảnh hưởng đến nền kinh tế đất nước sẽ có nhiều biến động trong tương lai.
