SSI Research ghi nhận quý 3/2021, các doanh nghiệp BĐS đã phát hành 188 nghìn tỷ đồng trái phiếu, giảm 4,1% so với quý trước và giảm 17% so với cùng kỳ trong bối cảnh dịch bệnh bùng phát lần thứ 4 ảnh hưởng đến hoạt động, kế hoạch phát hành của doanh nghiệp.
Tính riêng trong tháng 9/2021, tổng giá trị trái phiếu bất động sản đã phát hành là 30,4 nghìn tỷ đồng, chiếm khoảng 36% số lượng phát hành trong quý. Nhưng dù vậy, trong bói cảnh mặt bằng lãi suất ở mức thấp, lượng trái phiếu doanh nghiệp phát hành trong quý 3 vẫn ở mức cao so với các năm trước và tương đồng với diễn biến phát hành trái phiếu doanh nghiệp các quốc gia khác trong khu vực.
Lượng trái phiếu doanh nghiệp phát hành theo chu kỳ chủ yếu là phát hành riêng lẻ trong nước chiếm đến 89% tổng lượng phát hành. Có 2 nghìn tỷ đồng được phát hành ra công chúng của công ty Cổ phần Masan Meatlife (MML) và có 725 triệu USD là trái phiếu quốc tế của CTCP Vinpearl (VPL) và CTCP Tập đoàn đầu tư địa ốc Nova (NVL).
Bất động sản và ngân hàng tiếp tục duy trì là hai tổ chức phát hành chiếm tỷ trọng nhiều nhất lên đến con số 80% tổng lượng phát hành. Trong đó, nhóm doanh nghiệp BĐS phát hành 85 nghìn tỷ đồng (giảm 2,7% so với cùng kỳ, chiếm 45% tổng lượng phát hành trong quý 3/2021).

Các ngân hàng phát hành trong quý 3 với tổng giá trị là 65,2 nghìn tỷ đồng, tăng 37,9% so với cùng kỳ nhằm tăng vốn cấp 2 và bổ sung thêm nguồn vốn trung hạn. Nếu loại trừ trái phiếu ngân hàng, tổng lượng trái phiếu doanh nghiệp phát hành là 123 nghìn tỷ đồng giảm 17% so với cùng kỳ.
Tính chung 9 tháng năm 2021, tổng lượng Trái phiếu doanh nghiệp phát hành là 443,1 nghìn tỷ đồng, tăng 18,6% so với cùng kỳ 2020. Đứng đầu cuộc đua vẫn là các doanh nghiệp bất động sản (201,9 nghìn tỷ đồng, chiếm 45,5%).
Tiếp theo sau đó đến các ngân hàng (136,4 nghìn tỷ đồng, chiếm 30,8%), năng lượng và khoáng sản (21,9 nghìn tỷ, chiếm 5,0%), định chế tài chính phi ngân hàng (20,9 nghìn tỷ đồng chiếm 4,7%), phát triển hạ tầng (17,5 nghìn tỷ chiếm 3,9%) và các doanh nghiệp khác.
Trong quý 3, các doanh nghiệp BĐS tiếp tục duy trì vị thế dẫn đầu khi phát hành 85,5 nghìn tỷ đồng trái phiếu. Đặc biệt, sự kiện “Evergrande” cũng không làm thị trường trái phiếu BĐS trong nước giảm nhiệt khi chỉ tính riêng trong tháng 9, tổng giá trị trái phiếu BĐS phát hành là 30,4 nghìn tỷ đồng chiếm 36% tổng lượng phát hành trong quý.
Các doanh nghiệp BĐS phát hành trái phiếu nhiều nhất trong quý vừa qua là Vingroup, Novaland, Osaka Garden, Hưng Thịnh Land. Trừ các trái phiếu phát hành quốc tế Vinpearl và Novaland, lãi suất bình quân các trái phiếu bất động sản trong quý 3/2021 là 10,34%/năm so với quý 2/2021 trong khi kỳ hạn bình quân là 4,1 năm.
Nhìn chung, kỳ hạn bình quân trái phiếu bất động sản trong 2 năm gần đây là khoảng 3,5 – 4 năm, do vậy áp lực trả nợ gốc sẽ tăng dần trong giai đoạn 2023 – 2025. Đáng chú ý hơn là các doanh nghiệp BĐS chưa niêm yết tham gia hoạt động huy động vốn trên thị trường trái phiếu là khá cao so với những ngành khác. Trong 9 tháng đầu năm, tổng giá trị phát hành các doanh nghiệp BĐS niêm yết chỉ khoảng 58 nghìn tỷ đồng, chiếm khoảng 27% tổng trái phiếu doanh nghiệp bất động sản phát hành.
Do vậy, nhà đầu tư sẽ gặp nhiều khó khăn khi không muốn tiếp cận các thông tin về tình hình tài chính của doanh nghiệp nhất là thị trường trái phiếu doanh nghiệp chưa có cơ quan độc lập nào đánh giá, xếp hạng tín nhiệm trái phiếu.
SSI Reseach cũng đã thống kê một số chỉ tiêu về thanh khoản và những doanh nghiệp BĐS lớn trên sàn chứng khoán dù chưa đánh giá toàn diện rủi ro vỡ nợ các doanh nghiệp tham gia thị trường trái phiếu doanh nghiệp. Tỷ lệ thanh toán hiện thời của các doanh nghiệp này khá cao cho thấy các doanh nghiệp có đủ tài sản để thanh toán khoản nợ ngắn hạn sắp đáo hạn.
(Nguồn: Theo khối phân tích SSI Reseach)