Cổ phiếu Penny “nhảy múa” trên thị trường
Thị trường chứng khoán đang đi lên mạnh mẽ, không ít nhà đầu tư đã có tâm lý cứ mua là sẽ chắc ăn, họ rót tiền ồ ạt mà chưa tìm hiểu thông tin doanh nghiệp. Vì vậy mà nhiều phiên giao dịch gần đây đã chứng kiến nhiều công ty thua lỗ, kết quả kinh doanh kém nhưng cổ phiếu vẫn tăng lên bất chấp thậm chí nhiều mã còn tăng mạnh.
Số lượng cổ phiếu cứ thế tăng lên tính bằng lần đặc biệt không ít cổ phiếu trước đây có thị giá thấp nhưng nay có giá còn cao hơn những cổ phiếu Blue chip khiến một số bộ phận nhà đầu tư đang đi săn tìm những cổ phiếu penny, mua vào và chờ đợi sẽ đến lúc chứng kiến phiên tăng trần hàng loạt.
Những nhà đầu tư mới luôn bị cuốn hút bởi cổ phiếu này dù tình hình tài chính kết quả kinh doanh của nhóm này vẫn khá tệ hại như đã nói. Theo thống kê cho thấy số lượng tài khoản mở mới riêng trong tháng 10 là gần 130 nghìn, lũy kế 10 tháng đã hơn triệu tài khoản chứng khoán mới, cao hơn tổng số tài khoản đã được nhóm này mở trong cả 4 năm 2017-2020 cộng lại, cho thấy một dòng tiền cuồn cuộn đang đổ vào thị trường.

Nhà đầu tư F0 phần lớn không có nhiều kinh nghiệm bị thu hút bởi những cổ phiếu có thị giá thấp, biến động mạnh về giá, vì mong muốn kiếm lời nhanh. Hệ quả là trong những tuần gần đây, cổ phiếu Penny (vốn hóa nhỏ và thị giá thấp) tăng mạnh mẽ, trong khi các doanh nghiệp kinh doanh hiệu quả dường như đã bị bỏ quên.
Sàn HOSE từ đầu tuần đã chứng kiến 59 mã cổ phiếu tăng trần, sàn Hà Nội là 47 cổ phiếu còn sàn UpCom là 56 cổ phiếu, hầu hết là nhóm penny. Trước đó, những phiên giao dịch từ đầu tháng 11 đến nay, thị trường chứng kiến số lượng cổ phiếu tăng trần ồ ạt, trong đó sàn UpCom nhiều mã cổ phiếu thanh khoản èo ọt, thị giá thấp bỗng chốc nhiều phiên tăng trần liên tiếp mà không rõ nguyên nhân.
Đặc biệt khối lượng giao dịch kỷ lục hôm 3/11, sàn UpCom có 92 mã cổ phiếu tăng trần, sàn HOSE chỉ có 28 mã cổ phiếu tăng trần, HNX có 17 mã tăng trần.
Phiên ngày 12/11 cũng ghi nhận 203 mã cổ phiếu tăng trần, trong đó có đến 127 mã trên sàn UpCom. Với biên độ giao dịch lên đến 15%, cao hơn gấp đôi sàn HOSE và gấp 1,5 lần sàn HNX, nhiều nhà đầu tư hiện nay không thể kiềm chế được lòng tham trước sức nóng của thị trường và mạnh tay đổ dồn tiền vào UpCom.
Chỉ báo xấu cho thấy điều đáng lo ngại sắp xảy ra
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng tăng giá nhóm cổ phiếu Penny. Nhóm thứ nhất Các doanh nghiệp nhóm này yếu kém nhiều năm vì vậy luôn có nhu cầu huy động vốn mới để bù đắp nguồn vốn bị hao hụt trước đó.
Với bối cảnh thị trường chứng khoán khá thuận lợi, nhiều doanh nghiệp nhóm này đã lên kế hoạch tăng vốn khủng nhưng vẫn để tăng vốn với giá phát hành ít nhất bằng mệnh giá 10 nghìn đồng. Thị giá cổ phiếu của các doanh nghiệp này ít nhất sẽ kéo lên trên mốc này mới đảm bảo thành công. “Trò chơi” tăng vốn của nhóm doanh nghiệp này bắt đầu thu hút nhà đầu tư với niềm tin rằng doanh nghiệp trước sau gì cũng phải kéo giá cổ phiếu lên.
Tuy nhiên, thị trường trong một vài phiên gần đây đã đưa ra tín hiệu không tốt, khi tăng giảm đột ngột kèm theo thanh khoản tăng vọt. Khối lượng giao dịch tăng lên mức cao nhưng điểm số không tăng hoặc giảm là một chỉ báo hàm ý khả năng phân phối có thể đang diễn ra, tức là nhà đầu tư lớn đang dần thoái thoát hàng.
Nhóm thứ 2 là những doanh nghiệp thuộc nhóm này sau nhiều năm thua lỗ nay bỗng báo lãi trở lại nhờ kết quả tái cơ cấu thành công, do đó nhiều nhà đầu tư bị thu hút theo trường phái tìm kiếm các doanh nghiệp tái cấu trúc rót tiền vào với niềm tin doanh nghiệp sẽ sớm quay lại vị thế trước đây. Đây cũng là nhóm tích cực, tuy nhiên không chỉ trường hợp nhà đầu tư bị hớ vì thực tế sau đó cho thấy kết quả tái cấu trúc doanh nghiệp chẳng đi đến đâu.
Nhóm thứ 3 là doanh nghiệp đang có lượng tài sản ngầm lớn nhưng chưa được khai thác hết, vì thiếu vốn, thiếu dòng tiền nhưng tiềm năng phát triển trong tương lai rất lớn trong khi thị trường chưa thể đánh giá đúng giá trị doanh nghiệp nên thị giá vẫn rất bèo bọt. Một số nhà đầu tư khi nhận ra giá trị thực của những doanh nghiệp này nên mạnh tay rót tiền vào nhất là kỳ vọng sẽ được lợi từ những gói hỗ trợ kích cầu của chính phủ trong thời gian tới.

Nhưng dù là vì lý do gì đi nữa, việc các cổ phiếu penny “tăng nóng” từ đầu tháng 11 là một chỉ báo đáng lo ngại, vì trong quá khứ từng cho thấy sóng cổ phiếu penny ít bền vững và không ít nhà đầu tư thiếu kinh nghiệm đã bị mắc kẹt tại các cổ phiếu này suốt thời gian dài. Đối với giới phân tích và đầu tư lâu năm từ trước đến nay vẫn cho rằng sóng cổ phiếu penny có thể là sóng cuối, báo hiệu khả năng sắp điều chỉnh trong hành trình tăng giá của thị trường.
Thực tế diễn biến của thị trường chứng khoán trong những phiên vừa qua cũng phát đi những tín hiệu đáng lo ngại, khi tăng giảm đột ngột kèm theo thanh khoản tăng vọt. Diễn biến thị trường tăng mạnh đầu phiên, sau đó yếu dần vào giữa phiên và càng về sau đó càng bị bán mạnh khiến hàng loạt cổ phiếu từ sắc xanh chuyển sang đỏ, nhưng đến cuối phiên lại được kéo lên lại là dấu hiệu rất tiêu cực.
Xu hướng này lặp đi lặp lại qua nhiều phiên có thể tạo nên thói quen “bắt đáy” khi thị trường giảm trong phiên của nhiều nhà đầu tư, khi tạo niềm tin cho nhà đầu tư về hiện tượng điều chỉnh giá sẽ chỉ diễn ra ngắn ngủi và sau đó hồi phục ngay lập tức.
Đây nhiều khả năng nó là một cái bẫy khi mà thị trường sẽ điều chỉnh thật sự và giảm mạnh, những nhà đầu tư lỡ bắt đáy với hy vọng lướt sóng kiếm lời ngay trong phiên có thể sẽ trả giá đắt, nhất là nhỡ mua cổ phiếu có nền tảng cơ bản yếu nhưng đã tăng trong suốt thời gian qua.