Ngành thép xuất khẩu của Việt Nam đã giảm được sự cạnh tranh lớn từ phía Trung Quốc hơn nữa còn đẩy mạnh xuất khẩu sang quốc gia này. Thị trường lúc nào cũng sẽ có những cổ phiếu ngành thép bị đánh giá chưa đúng với giá trị thật sự trong một thời kỳ nào đó. Vì vậy nhà đầu tư phải là người thông tuệ tìm được những cổ phiếu đang bị thị trường định giá thấp dưới giá trị thực.
Chỉ khi các thông tin đúng có sẵn trên thị trường, các cổ phiếu (CP) này mới được định giá lại và tăng mạnh, nó được gọi là cổ phiếu tăng trưởng. Để đầu tư hiệu quả và giảm thiểu tối đa rủi ro, nhà đầu tư thường bắt đầu bằng việc phân tích vĩ mô, ngành để xem ngành nào đang được hưởng lợi từ thị trường.
Giá trị nội tại cổ phiếu là giá trị hiện tại của dòng tiền của cổ phiếu từ nay đến vô hạn được chiết khấu theo tỷ lệ chi phí vốn.
Một cách đơn giản được nhiều nhà đầu tư sử dụng định giá CP chính là hệ số P/E ( giá trên mỗi cổ phiếu) và chỉ số PEG, lấy P/E chia cho G (Growth, tỷ lệ tăng trưởng EPS), và tham chiếu tỷ suất P/B (giá trên giá trị sổ sách mỗi CP).
Nếu cổ phiếu có P/E thấp hơn bình quân ngành, với chính nó trong quá khứ và thị trường chung được xem là rẻ. Nếu cổ phiếu có mức rủi ro bình thường, thanh khoản tốt và P/E thấp hơn 10 nên xem xét mua, nếu dưới 7 thì mua ngay.
Đối với ngành thép, mức tăng trưởng cao vượt trội tuy nhiên lại đang được định giá thấp. Các tạp chí ngành thép đánh giá ngành thép sắp bước vào thời kỳ lấy lại vị thế, ngoại trừ ngành thép của Trung Quốc.

FiinPro cho biết, trog 9 tháng đầu năm, ngành thép Việt Nam tăng trưởng lãi 195% so với cùng kỳ năm trước, vượt trội so với các ngành như chứng khoán 92,3%, ngân hàng 34,6%. Tuy nhiên, nó lại được thị trường định giá thấp hơn so với các ngành ấy.
Cung cầu ngành thép thế giới và lợi thế ngành thép Việt Nam
- Sau đại dịch, chính phủ các nước trên thế giới như Mỹ, Trung Quốc, Châu Âu (EU), Việt Nam (VN) đều có chính sách khuyến khích đầu tư mạnh mẽ để hỗ trợ hồi phục và phát triển kinh tế nhưng nguồn cung bị hạn chế.
- Giá bán các loại thép từ cuối năm 2020 đến nay vẫn đang ở mức cao và chưa có dấu hiệu giảm nhiệt. Giá thép xây dựng Việt Nam hiện khoảng 16.800 đ/Kg so với cùng kỳ là 11.000 đ cao hơn 50%. Chỉ trong 1 tháng qua giá thép tăng 3 lần từ 16.360 đ/Kg lên 16.870 đ/Kg, tăng 3%.

- Nhiều doanh nghiệp thép Việt Nam đã tận dụng được các cơ hội từ hiệp định thương mại tự do. Những hiệp định quan trọng cho phép Việt Nam xuất khẩu với mức thuế thấp. Hơn nữa thép xuất khẩu cũng không cần vỏ Containes, giảm chi phí vận tải thép tốt hơn.
- Với hiệp định EVFTA, các doanh nghiệp xuất khẩu thép Việt Nam đang được hưởng lợi. EU áp phí Carbon cho thép nhập khẩu, nhưng doanh nghiệp VIệt chưa phải áp dụng cho đến hết năm 2025.
- Nguồn cung từ ngành thép Trung Quốc bị hạn chế: Trung Quốc chiếm nguồn cung thép lớn nhất thế giới với khoảng 50%. Tuy nhiên, nhiều vấn đề xảy ra với nền kinh tế Trung Quốc và cuộc khủng hoảng thiếu điện mới đây cũng như mâu thuẫn ngoại giao giữa Mỹ, Úc và Trung Quốc ngày một leo thang.
- Từ tháng 5/2021 Trung Quốc cắt bỏ chính sách Hoàn thuế xuất khẩu 13% cho 23 mặt hàng thép, nên xuất khẩu thép của Trung Quốc giảm mạnh. Ngành thép xuất khẩu của Việt Nam đã giảm được sự cạnh tranh lớn từ phía Trung Quốc hơn nữa còn đẩy mạnh xuất khẩu sang quốc gia này cũng như sang các thị trường lớn như Mỹ, EU.
- Chi phí sản xuất thép ở Việt Nam thấp hơn ở thịt rường Mỹ và EU. Theo VCBS giá thành sản xuất thép lò BÒ của Việt Nam thấp hơn rất nhiều so việc sử dụng lò EAF của EU và Mỹ. Lò EAF có giá thành sản xuất cao hơn khoảng 15-20% so với công nghệ lò BOF. Chênh lệch giá HRC giữa EU và Việt Nam khá cao khoảng 300-550$/tấn nên biên lãi gộp các nhà xuất khẩu Việt Nam tốt hơn khoảng 19-22%.
- Thị trường thép có nhiều cơ hội tăng trưởng sau đại dịch bởi chính phủ đang quyết liệt đẩy mạnh đầu tư công.
- Ngành thép Việt Nam sắp bước vào thời kỳ đỉnh cao do nhu cầu trong nước và thế giới tăng cao tuy nhiên cổ phiếu ngành thép vẫn đang được thị trường đánh giá thấp với chỉ số P/E thấp hơn nhiều so với 3 năm trước.
Để làm rõ hơn điều này, phân tích 4 cổ phiếu ngành thép tiêu biểu của ngành gồm HSG,HPG,NKG, SMC. Đây là 4 cổ phiếu có thương hiệu nổi tiếng trong ngành Thép Việt Nam có tỷ lệ lãi trên vốn chủ sở hữu (VCSH) ROE 4 quý gần nhất cao vượt trội từ 58% đến 68%. 4 cổ phiếu này đều đã tăng giá tốt trong 1 năm trở lại đây nhưng tốc độ tăng giá thấp hơn rất nhiều so với tốc độ tăng trương EPS 4 quý. P/B ngày 26/10 cũng thấp từ 1,33-2,99 lần so với ngành 2,6 lần như biểu đồ dưới.

Tập đoàn Thép Hòa Phát (HPG):
Là nhà máy sản xuất thép lớn nhất Đông Nam Á với quy mô 8 triệu tấn thép thô một năm. HPG còn mới đưa vào vận hành nhà máy thép Dung Quất lớn đồng vộ và hiện đại từ nguyên liệu quẳng sắt ra các SP, có cảng nước sâu bên cạnh.
Với lợi thế lớn về quy mô HPG có giá thành thấp hơn so với những đối thủ cạnh tranh trong ngành thép khoảng 5-7USD/tấn thép. Có nguồn nguyên liệu ổn định vì có mỏ quảng săt sở Úc và Việt Nam khiến giá có phần cạnh tranh hơn.
HPG cũng đang chuẩn bị kế hoạch xây dựng tổ hợp thép lớn thứ 2 ở Dung Quất bên cạnh nhà máy hiện tại. Ngoài ra, công ty cũng đang phát triển thêm mảng điện gia dụng và thùng Container.
HPG đạt lãi sau thếu quý 3 mức 10.350 tỷ đồng và quý 4 là 31.687 tỷ đồng, chỉ số EPS trượt quý 4 là 7.084 VND/cổ phiếu, với giá 56.300 VND. P/E của HPG chỉ mới 7.94 lần thấp hơn rất nhiều so với bình quân ngành 3 năm qua là 12,5.
Tập đoàn Tôn Hoa Sen (HSG):
Tập đoàn số 1 về tôn mạ Việt Nam và Đông Nam Á. Trong thời gian dịch bệnh hoành hành, HSG đẩy mạnh xuất khẩu sang thị trường Mỹ và EU. Theo VCBS, HSG có đủ đơn hàng để chạy hết công suất đến nửa đầu năm tới.
HSG ngoài bán các sản phẩm Tôn, Thép, Ống nhựa còn làm thương mại chiếm gần một nửa doanh thu. HSG đang phát triển chuỗi siêu thị hàng nội thất khắp Việt Nam.
Tập đoàn Tôn Hoa Sen ước kết quả quý 4 theo năm tài chính kết thúc vào 30/9 là 950 tỷ và cả năm tài chính là 4.324 tỷ. Do vậy EPS trượt quý 4 là 8.762 VND/cổ phiếu.
Với ROE cao 66%, tỷ lệ lãi giữ lại cao, thị trường còn rất nhiều cơ hội, nên khả năng tăng trưởng EPS năm tới dự kiến tối thiểu là 19%.
Tôn Nam Kim (NKG)
Tập đoàn tôn lớn thứ 2 sau tôn Hoa Sen chuyên sản xuất tôn và ống thép với doanh thu 4 quý gần nhất hơn 1 tỷ USD. Công ty cũng chủ động tăng xút khẩu sang Mỹ và EU trong thời điểm dịch bênh bùng phát lần 4.
Doanh thu xuất khẩu quý 3 chiếm hơn 80%, với giá bán xuất khẩu cao, tỷ lệ lãi gộp của Công ty tăng mạnh. Lãi sau thuế 4 quý là 2.100 tỷ tăng 15 lần so với cùng kỳ.
EPS trượt 4 quý đạt 9.615 VND/ cổ phiếu, NKG đang chạy hết công suất máy, ít nhất hết nửa đầu năm 2022. NKG đang xúc tiến dự án giai đoạn 1 tăng 33% công suất lên 1,6 triệu tấn/năm.
CTCP Đầu tư và thương mại SMC
Công ty sản xuất các sản phẩm thép có nhiều nhà máy trải dài khắp cả nước có tổng doanh thu 4 quý gần nhất của SMC đạt 19.644 tỷ đồng. Lãi 4 quý gần nhất đạt 976 tỷ cao gấp 16,9 lần so với cùng kỳ.
EPS trượt 4 quý là 16.028 VND/cổ phiếu, P/E hiện chỉ là 3,3 lần so với bình quân 3 năm gần nhất là 5.3 lần, thấp hơn nhiều lần so với trung bình ngành 12,5 lần.
SMC cũng đang tiến hành xây dựng 3 nhà máy chế biến các sản phẩm thép tại Phú Mỹ, Bà Rịa trong đó có liên doanh với Samsung để tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu cho Samsung và các tập đoàn khác.
Kết luận:
Nhu cầu sử dụng thép trong nước tăng cao, cơ hội xuất khẩu ra thị trường nước ngoài của ngành thép Việt Nam ngày một rộng cửa, lại được hưởng loại từ chính sách đầu tư công. Vì vậy, cổ phiếu ngành thép rất có tiềm năng và có thể tăng mạnh trong thời gian tới đây.