EPS là một chỉ số tài chính quan trọng trong đầu tư chính khoán. Tuy nhiên bản chất thực sự của EPS là gì, áp dụng EPS trong phân tích cổ phiếu như thế nào thì không phải nhà đầu tư nào cũng hiểu đúng và hiểu đủ. Vì vậy hãy cùng dautu.io đi tìm hiểu tất tần tật những thông tin về chỉ số EPS này ở nội dung bài viết dưới đây nhé.
Nội dung
EPS là gì?
Chỉ số EPS là thước đo giúp các nhà đầu tư có thể đánh giá phần nào về khả năng kiếm lợi nhuận của doanh nghiệp. Vì vậy, thông thường chỉ số EPS càng cao sẽ càng tốt.
Công thức tính chỉ số EPS
EPS = (Lợi nhuận sau thuế – Cổ tức ưu đãi)/Số lượng cổ phiếu bình quân đang lưu hành.
Trong đó:
- Lợi nhuận sau thuế: được tính trong 4 quý.
- Cổ tức ưu đãi: áp dụng cho một số công ty phát hành cổ phiếu ưu đãi, có tỷ lệ nhận cổ tức được ấn định trước.
- Số lượng cổ phiếu bình quân: có thể lấy số lượng cổ phiếu đang lưu hành ở cuối kỳ để dễ tính, nhưng nên lấy lượng cổ phiếu phát hành ở các quý cộng lại rồi chia bình quân, thì sẽ có độ chính xác cao hơn.
Ví dụ về chỉ số EPS
Công ty A có thu nhập sau thuế là 20 triệu đô la, và phải trả 2 triệu đô la cổ tức cho cổ phiếu ưu đãi. Công ty A có 10 triệu cổ phiếu đang lưu hành trong nửa đầu năm và 12 triệu cổ phiếu đang lưu hành trong nửa cuối năm. Vậy tính trung bình là 11 triệu cổ phiếu lưu hành trong năm.
Chỉ số EPS của công ty A được tính như sau:
(20 triệu đô – 2 triệu đô)/11 triệu cổ phiếu = 1,63.
Vậy EPS của công ty A là 1,63 đô la, có nghĩa là cứ một cổ phiếu sẽ tạo ra lợi nhuận ròng là 1,63 đô la.
Tuy nhiên khi nghiên cứu cổ phiếu của một doanh nghiệp, bạn không cần phải vất vả tính chỉ số EPS này, bởi EPS thường được các doanh nghiệp tính sẵn, và bạn có thể tra cứu dễ dàng trên một số website như cafef.vn, investing.com, finance.tvsi.com.vn….
Ý nghĩa của chỉ số EPS
Nếu đã biết được khái niệm EPS là gì cũng như cách tính chỉ số này, chắc hẳn bạn cũng phần nào đoán được ý nghĩa của chỉ số EPS đúng không?
Đối với các nhà đầu tư, EPS có ý nghĩa đặc biệt quan trọng khi đánh giá một cổ phiếu có tốt hay không, bởi vì:
- EPS là thước đo phản ánh được hiệu quả kinh doanh nghiệp rất chính xác.
- EPS có vai trò quan trọng để tính toán giá cổ phiếu (bởi nhờ có EPS bạn mới có thể tính được hệ số P/E).
Phân biệt EPS cơ bản so với EPS pha loãng
Nếu xem các thông tin báo cáo tài chính của doanh nghiệp, bạn sẽ phát hiện thấy cả thuật ngữ “EPS pha loãng (Dilluted EPS)”. Vậy EPS pha loãng là gì?
EPS pha loãng là chỉ số dùng để bổ sung cho những rủi ro pha loãng lợi nhuận trên cổ phiếu của mỗi doanh nghiệp, áp dụng trong trường hợp doanh nghiệp phát hành cổ phiếu ưu đãi, trái phiếu chuyển đổi, quyền mua cổ phiếu, ESOP…
Về cơ bản, EPS pha loãng có độ chính xác cao hơn EPS cơ bản, thường được dùng cho những công ty có cấu trúc vốn phức tạp, và nó có thể phản ánh các sự kiện có thể làm thay đổi khối lượng cổ phiếu phát hành trong tương lai.
Mặt khác, EPS pha loãng sẽ luôn bằng hoặc thấp hơn EPS cơ bản, bởi vì EPS sẽ mở rộng hơn về số lượng cổ phiếu đang lưu hành của công ty. Cụ thể, EPS pha loãng bao gồm các cổ phiếu hiện không được lưu hành nhưng có thể trở nên lưu hành nếu quyền chọn mua cổ phiếu và các chứng khoán chuyển đổi khác được thực hiện.
Chỉ số EPS bao nhiêu là tốt?
Đánh giá được chỉ số EPS của một công ty tốt hay không, ngoài việc căn cứ vào giá trị tuyệt đối của nó (thu được bao nhiêu lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu), thì xem xét sự thay đổi nó qua từng năm còn quan trọng hơn. Ngoài việc EPS tăng đều hàng năm, thì yêu cầu tốc độ tăng của EPS cũng phải nhanh.
Chỉ số EPS của một công ty có thể thay đổi nếu lợi nhuận ròng thay đổi hoặc số lượng cổ phiếu lưu hành thay đổi, hoặc có thể là cả 2.
Một công ty có thể tăng chỉ số EPS của họ bằng cách giảm lượng cổ phiếu phát hành (mua lại cổ phiếu), hoặc khi họ tăng số lượng cổ phiếu đang lưu hành nhanh hơn tốc độ tăng thu nhập, điều này sẽ khiến EPS của họ giảm xuống.
=> Bạn nên đánh giá thêm EPS của công ty bằng cách xem xét chỉ số EPS này khi kết hợp với tỷ lệ P/E, cũng như tìm hiểu xem giá cổ phiếu của công ty sẽ đang dao động như thế nào so với thu nhập mà nó mang lại.
Hạn chế của chỉ số EPS là gì?
Mặc dù EPS là chỉ số rất quan trọng trong việc phân tích, định giá cổ phiếu, nhưng có cũng tồn tại rất nhiều hạn chế như:
-
EPS có thể âm (khi công ty làm ăn thua lỗ), và P/E không thể tính được nếu có mẫu số âm, vì vậy bạn phải sử dụng các công cụ định giá khác.
-
EPS có thể dễ dàng bị bóp méo bởi lợi nhuận biến động, ví dụ như: bán tài sản, ngành sản xuất có chu kỳ cao…
-
Trường hợp công ty liên tục phát hành thêm cổ phiếu, trái phiếu chuyển đổi, cổ phiếu ESOP khiến EPS giảm, dẫn tới việc nhà đầu tư dễ gặp rủi ro.
-
Chủ doanh nghiệp cố tình xào nấu số liệu, bằng cách gia tăng hàng tồn kho và khoản phải thu…, dẫn tới lợi nhuận ảo, khiến nhà đầu tư thua lỗ.
Bài viết trên đây của chúng mình đã cung cấp cho bạn một số thông tin như EPS là gì, EPS bao nhiêu là tốt… Tuy nhiên, hiểu EPS chưa đủ, bạn cần hiểu hơn về định giá cổ phiếu thì mới có thể có chiến lược đúng đắn trên sàn giao dịch chứng khoán. Chúc bạn trở thành nhà đầu tư thông minh.
