Bộ Tài Chính vừa tiếp tục phát đi cảnh báo nhà đầu tư tràn lan mua trái phiếu với giá rẻ bất thường. Tình trạng phát hành trái phiếu tràn lan của nhiều doanh nghiệp tư nhân gây nhiều rủi ro cho nhà đầu tư.
Dùng đủ mọi cách phát hành trái phiếu “lởm”
Vào hồi đầu năm 2021, Nghị định số 153/2020/NĐ-CP ngày 31/12/2020 của Chính phủ về chào bán, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tại thị trường trong nước và chào bán trái phiếu doanh nghiệp ra thị trường quốc tế được ban hành. Nghị định này được cho là cách kìm lại sức nóng của thị trường trái phiếu doanh nghiệp trong bối cảnh phát triển tương đối nóng.
Theo đánh giá của Bộ Tài chính, thời gian qua, thị trường trái phiếu doanh nghiệp vẫn tăng trưởng với tốc độ vượt bậc. Bên cạnh tác động tích cực giúp doanh nghiệp huy động vốn cho sản xuất, kinh doanh thì thị trường trái phiếu phát hành hình thức riêng lẻ cũng tiềm ẩn rất nhiều rủi ro.

Với quy định hiện hành tại Luật chứng khoán và Nghị định số 153/2020, doanh nghiệp huy động vốn trái phiếu riêng lẻ theo nguyên tắc tự vay, tự trả, tự chịu trách nhiệm, cơ quan quản lý nhà nước không cấp phép phát hành.
Ông Nguyễn Hoàng Dương, Phó Vụ trưởng Vụ Tài chính các ngân hàng và tổ chức tài chính (Bộ Tài chính) cho biết:” Trong 8 tháng năm 2021, có 05/177 doanh nghiệp phát hành có kết quả kinh doanh năm liền kề trước năm phát hành lỗ. Khối lượng trái phiếu không có tài sản đảm bảo chiếm 51% tổng khối lượng phát hành.”
Đối với những trường hợp doanh nghiệp tài chính yếu kém, nhưng khi huy động vốn trái phiếu với khối lượng lớn, lãi suất cao, chính các doanh nghiệp phát hành sẽ gặp rủi ro nếu hoạt động sản xuất kinh doanh khó khăn và sẽ không trả được nợ gốc, lãi trái phiếu cho nhà đầu tư.
Nhà đầu tư nên cẩn trọng, đánh giá rủi ro tài chính
Để hạn chế rủi ro mua trái phiếu, bảo vệ nhà đầu tư, Bộ Tài chính khuyến nghị: Nhà đầu tư cần hết sức lưu ý lãi suất cao sẽ đi kèm với rủi ro cao, do đó phải hết sức thận trọng đánh giá về các rủi ro trước khi quyết định mua trái phiếu.
Không nên mua trái phiếu thông qua chào mời của các tổ chức cung cấp dịch vụ như công ty chứng khoán, ngân hàng thương mại khi chưa tìm hiểu kỹ về tình hình tài chính của doanh nghiệp phát hành và các điều kiện, điều khoản của trái phiếu.
Trong trường hợp “lách” quy định về nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp bằng hình thức mua trái phiếu thông qua các hợp đồng đầu tư với công ty chứng khoán, nhà đầu tư sẽ không phải là chủ sở hữu trái phiếu và không được bảo đảm các quyền lợi đối với trái phiếu theo các cam kết của doanh nghiệp phát hành.

Vì vậy, tuân thủ pháp luật và nắm rõ thông tin về trái phiếu trước khi đầu tư là cách duy nhất để hạn chế rủi ro cho các nhà đầu tư cá nhân khi tham gia thị trường trái phiếu doanh nghiệp.
Ngày 1/9/2021, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phước đã ký công văn số 10059 yêu cầu Ủy ban Chứng khoán nhà nước, Vụ Tài chính các ngân hàng và tổ chức tài chính và Sở Giao dịch chứng khoán Việt Nam tăng cường công tác kiểm tra, giám sát thị trường trái phiếu doanh nghiệp.
Việc này xuất phát từ thực tế bên cạnh những tác động tích cực đối với doanh nghiệp, việc phát hành trái phiếu riêng lẻ cũng bộc lộ nhiều rủi ro cho nhà đầu tư, gây mất an ninh, an toàn nền tài chính quốc gia.
Theo những thông tin mới nhất cập nhật, ngay sau thời điểm chấm dứt giãn cách, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và các đơn vị chức năng sẽ đồng bộ kiểm tra việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp, đặc biệt là những doanh nghiệp chất lượng thấp nhưng vẫn phát hành bằng cách mồi nhử lãi suất và phân phối một cách thiếu minh bạch.
Vì vậy khi có ý định mua trái phiếu, nhà đầu ư nên lựa chọn doanh nghiệp phát hành trái phiếu có uy tín, không nên ham trái phiếu giá thành thấp tránh rủi ro về sau gây thiệt hại khó lường.